Een documentaire over de fatale brand in het Londense Grenfelltoren in 2017 was te verwachten. Zeker na de schokkende berichten dat dit gebouw met uiterst brandbare gevelplaten bekleed zou zijn geweest. De verantwoordelijken op het matje roepen en slachtoffers een stem geven is een logisch gevolg, en te verwachten is dat de documentaire verschillende problemen aankaart om herhaling te voorkomen. Het resultaat is een ongekend heftige navertelling.
Volgens de omschrijving op Netflix brengt de documentaire de tijdlijn van de Grenfellbrand in Londen in 2017 in kaart, maar zo'n rechtlijnige weergave is Grenfell Uncovered niet. Er wordt steeds geschakeld tussen de nacht van de brand en de nasleep. Dat komt aanvankelijk rommelig over, maar deze afwisseling is toch slim bedacht. Het brengt een welkome adempauze van de beelden, geluiden en verhalen van betrokkenen, die ongekend heftig zijn.
Grenfell Uncovered lijkt te beginnen met een zeer uitgebreide introductie van de geïnterviewden, door hen te vragen welke muziek ze in de zomer van 2017 luisterden. Toch leert de kijker veel slachtoffers en nabestaanden pas halverwege kennen. Er worden sprongen in de tijd gemaakt, en onderwerpen die reeds behandeld leken worden opnieuw aangehaald. De chaotische manier van vertellen wordt steeds storender naarmate het verhaal verstrijkt, maar eerlijk is eerlijk: Een chaotische nacht als die van de brand is op geen enkele manier duidelijk na te vertellen.
Wat de meeste mensen zich nog zullen herinneren van het verhaal zijn vooral de brandgevaarlijke gevelplaten, en hier gaat Grenfell Uncovered dan ook uitgebreid op in. Er zijn zeer veel bedrijven betrokken geweest bij het bestellen, maken, leveren, plaatsen, et cetera van de platen. Opnieuw is chaos te verwachten. De documentairemakers maakten echter een verstandige keuze door juist niet uitgebreid te behandelen wie wat deed, maar zich te richten op de schokkende uitkomst: dat alle spelers wisten hoe gevaarlijk het materiaal was, en toch doorgingen met het gebruik ervan. Ondanks talloze waarschuwingen. Om een handjevol geld te besparen.
Interessant is ook het Britse 'stay put'-beleid dat in de documentaire aan bod komt. Flatgebouwen zijn niet gebouwd op evacuatie, maar horen in plaats daarvan van brandveilig materiaal gemaakt te zijn, waardoor het advies in Engeland is om binnen te blijven bij brand elders in het gebouw, om rookinhalatie en ongeregeldheden te voorkomen. Dit advies zal toch herzien moeten worden na de Grenfellbrand? Misschien een gedegen evacuatieplan om paniek te voorkomen, zoals maskers in het noodpakket?
De documentaire laat helaas geen externe experts aan het woord over het omstreden 'stay put'-beleid, wat een flinke misser is. Is er geen advies aan al die mensen die nu nog steeds in gevaar zijn? Want nog steeds zijn talloze gebouwen in Engeland met het brandgevaarlijke materiaal bekleed. Door allemaal naar elkaar te wijzen, ontlopen de verantwoordelijke bedrijven juridische vervolging en wordt er geen actie ondernomen.
Maar het schokkendste in Grenfell Uncovered is niet het negeren van de talloze waarschuwingen of het ontlopen van vervolging door de verantwoordelijken. Zelfs niet de beelden van de vuurzee en de geluiden van schreeuwende ooggetuigen. Het heftigste van de documentaire zijn ongetwijfeld de getuigenissen van de slachtoffers, nabestaanden en hulpverleners, die bijna ondraaglijk aangrijpend zijn. Geen kijker zal het drooghouden bij deze verhalen, en daarmee zijn de documentairemakers in ieder geval geslaagd in hun meest sympathieke doel: de slachtoffers van Grenfell een stem geven.
Grenfell Uncovered is te zien bij Netflix.
