Het genie dr. Reed Richards is uitrekbaar, zijn vrouw Sue kan wat met onzichtbaarheid en krachtvelden, haar broer Johnny vat op commando vlam en hun beste vriend is een rondwandelend brok graniet. Ze zijn de beschermers van Aarde no. 828 - want multiversum, denk er niet te hard over na - en door iedereen geliefd. Maar dan valt er een Zilveren Surfer uit de lucht, die vertelt: jullie wereld gaat eraan. Althans, tenzij Reed en Sue hun aanstaande baby opofferen aan de planetenetende ruimtegod Galactus.
Fox probeerde al drie keer wat te fabriceren van "Marvel's First Family". De eerste Fantastic Four uit 1994 werd geeneens uitgebracht, maar er slingeren nog ergens moeilijk bekijkbare, illegale vhs-kopieën rond. En sindsdien is het een tienjaarlijkse cyclus om het opnieuw te proberen, al was het maar om de rechten te behouden. Die uit 2005 was nog net financieel succesvol genoeg voor een vervolgfilm. De duistere reboot Fant-4-stic uit 2015 werd meteen al geplaagd door reshoots en vernietigende recensies. De rechten liggen nu bij Marvel Studios, is dat een zegen?
The Fantastic Four: First Steps heeft overigens niet alleen de taak om te bewijzen dat deze stripserie überhaupt verfilmbaar is, ook rust de commerciële toekomst van het 'Cinematische Universum' van Marvel net ietsje harder op deze schouders dan bij andere titels. De tijden waarin films over onbekende superhelden toch een miljard binnenharkten zijn voorbij. En ze zijn allemaal te duur. Zelfs goed beoordeelde films zoals Thunderbolts* krijgen niet meer zo veel jongetjes naar de tuin, die trek hebben in een Marvel-milkshake.
Tot nu toe wilden filmversies van de maffe, kleurrijke ruimteavonturen in de retro futuristische wereld van de Fantastische Vier maar niet pakken. Ze zijn moeilijk overtuigend realistisch naar een speelfilm te vertalen. En pogingen om de fantastische randjes in te dammen of om het groezelig te maken, schaafden in eerdere versies de interessante randjes eraf. Maar regisseur Matt Shakman was ook al verantwoordelijk voor de vindingrijkste tv-reeks van het MCU, WandaVision. En zijn film bulkt van het vertrouwen.
Vertrouwen dat we als publiek allerlei gekkigheid accepteren, dat we het accepteren als het oorsprongsverhaal van de Four er snel in een tv-repo doorheen gejast kan worden en dat je een superheldenfilm nog steeds best met een groot wereldbedreigend eindgevecht kunt eindigen. Als je het maar goed doet. Shakman en zijn schrijvers begrijpen maar al te goed dat de succesformule van Marvel in de personages zit, en die van de Fantastic Four specifiek in het feit dat ze elkaar hebben gekozen als familie.
Ja, er is gekibbel, geplaag en irritatie over en weer. Maar als het erop aankomt, kiezen ze altijd voor elkaar en vechten ze samen. De dynamiek overtuigt, in details en in grote gebaren. Zo ook bij het existentiële dilemma of ze hun nieuwe telg moeten afstaan om de wereld te redden. Natuurlijk niet, zelfs niet als diezelfde wereld die ze proberen te redden tegen ze in opstand komt. Hun beslissing lijkt even best egoïstisch, maar wat voor liefdevolle familie zou zomaar zijn kind afgeven aan een boze macht?
En dan is er het schurkenprobleem van Marvel. Hoe maak je het zoveelste wereldbedreigende superwezen toch interessant? In het geval van Galactus is het veelzeggend dat hij van zijn planetenverslindende honger af wil. Die is een duistere natuurkracht waar hij al miljarden jaren mee zit opgescheept, en hij ziet in de krachtige baby Franklin Richards een opvolger. Iemand die zijn last wil overnemen. Het is een detail waardoor hij nog een beetje te begrijpen valt als existentiële dreiging.
Meer kleur nog heeft zijn gezant, de Zilveren Surfer, die vorm wordt gegeven door Julia Garner. Al bij de eerste aankondiging van de vernietiging van onze wereld schuilt er onder haar ijskoude, gladde uiterlijk een zeker medeleven. Dat Johnny Storm meteen een fascinatie voor haar heeft, geeft het verhaal de kans om haar achtergrond wat verder uit te diepen, en dat geeft haar ook weer de nodige gelaagdheid.
Al sinds meteen na Avengers: Endgame komt de vraag bij elke film terug of de Marvel-bubbel voorgoed is gebarsten, óf er toch nog leven in deze franchise zit. En het is moeilijk te voorspellen of de Marvel Cinematic Universe ooit weer helemaal terugkeert naar zijn hoogtepunt. Aan het eindproduct van The Fantastic Four: First Steps zelf ligt het in elk geval niet: dat heeft minstens het potentieel om weer een opstapje te zijn naar nieuwe miljarden voor een aankomende Avengers-titel. Maar of-ie zelf ook weer zoveel niet-fans naar de bios kan lokken? Daarvoor is het misschien te laat.
