Recensie

Amer (2009)

Meesterlijk gestileerde ode aan oude Italiaanse thrillers is een benauwende en verontrustende nachtmerrie.

in Recensies
Leestijd: 2 min 10 sec
Regie: Hélène Cattet en Bruno Forzani | Cast: Cassandra Forêt (jonge Ana), Marie Bos (volwassen Ana), Bianca Maria D’Amato (de moeder), e.a. | Speelduur: 90 minuten | Jaar: 2009

Amer werd vorig jaar door velen positief ontvangen op het Imagine Film Festival, maar daarna bleef het stil. De hypergestileerde thriller verschijnt nu pas in de bioscoop, maar dat hij inmiddels al weer twee jaar oud is, valt nauwelijks terug te zien. Deze ode aan Italiaanse thrillers uit de jaren zestig is tijdloze retrocinema.

Giallo werd dit erotisch getinte thrillergenre genoemd. Filmmakers als Dario Argento en Mario Bava werden er in de jaren zestig en zeventig bekend mee. Kenmerkend in deze horrorachtige whodunits met psychologische inslag waren de uitgerekte moordscènes, stijlvolle cameravoering en ongewone soundtracks. Amer, van de Belgische filmmakers Hélène Cattet en Bruno Forzani, heeft al die elementen overgenomen, maar is experimenteler dan de films waar hij een hommage aan brengt. Het verhaal is ondoorzichtig en niet volledig te bevatten; het draait vooral om de stilering en de ijzingwekkende sfeer.

De openingsscène, een broeierig en angstaanjagend half uur, is direct het hoogtepunt van de film. Vanaf de eerste seconde is Amer koortsachtig beklemmend. Het meesterlijke camerawerk, de woeste montage, de hallucinante belichting en de ijzingwekkende geluidsband zorgen samen voor een vervreemdend en doodeng geheel.

Veel valt er niet van te begrijpen. Een dood vogeltje, een ontbindend lichaam dat een horloge in zijn vingers geklemd heeft (er klinkt een zuchtend geluid als het klokje wordt geopend), gesnuffel vanachter een deurkier, een in het zwart gesluierde vrouw, en een meisje. Het nieuwsgierige kind dwaalt door het grote landhuis en doet schokkende ontdekkingen. Wat er exact gebeurt, is lastig te duiden, maar veel afbreuk doet het niet. Net als in een nachtmerrie is het gevoel dat deze scène oproept veel belangrijker dan de daadwerkelijke plot.

Toch is een korte beschrijving van het verhaal op zijn plaats. Het meisje uit de openingsscène keert jaren later terug als een getraumatiseerde en wantrouwige vrouw. Ze wordt van alle kanten begluurd, of misschien voelt ze dat alleen maar zo. In het laatste deel van de film gaat ze terug naar het grote landhuis, waar ze wordt geconfronteerd met wie of wat haar leven zo beïnvloedt.

Na de meesterlijke openingsscène zakt Amer een beetje in. Het blijft stilistisch gezien boeiend om naar te kijken, maar het wordt steeds meer een herhaling van zetten. Toch is het knap dat die benauwende sfeer nooit volledig weggaat. Als je niet te veel naar houvast zoekt en de film over je heen laat komen, is Amer een onvergetelijke ervaring.