Naissance des Pieuvres
Recensie

Naissance des Pieuvres (2007)

Drie meisjes en synchroonzwemmen... absoluut de moeite waard.

in Recensies
Leestijd: 2 min 44 sec
Regie: Céline Sciamma | Cast: Pauline Acquart (Marie), Louise Blanchère (Anne), Adele Haenel (Floriane) | Speelduur: 85 minuten | Jaar: 2007

Of je nou mooi bent of onaantrekkelijk. Of je nou veel vrouwelijke kenmerken hebt ontwikkeld of niet. Of je nou veel vriendinnen hebt of op jezelf bent. Of je nou verliefd bent op een jongen of op een meisje, of juist door vele anderen wordt begeerd: het is niet makkelijk om een meisje van vijftien te zijn. Het is misschien niet een heel originele gedachte: er zijn talloze films over hoe zwaar tieners het wel niet (denken te) hebben, over populariteit en/of gebrek daaraan, over ontluikende seksualiteit. Naissance Des Pieuvres is echter een prachtige toevoeging aan het genre.

Floriane is het mooie meisje, aanvoerster van de synchroonzwemsters, gewild door alle jongens en gehaat door alle meisjes. Anne is het mollige meisje dat onzeker is over haar uiterlijk en terugvalt op kinderlijke gewoontes, maar ook onhandig doch vasthoudend het vriendje van Floriane probeert te verleiden. En het derde meisje, Marie, dat nog het lichaam heeft van een kind? Zij is gefascineerd door Floriane en probeert dichter bij haar te komen. Marie en Anne zijn beste vriendinnen, maar door hun verschillende verlangens groeien ze langzaam uit elkaar. Zo cirkelen de drie meisjes om elkaar heen. Ouders blijven buiten beeld, leraren krijgen we ook niet te zien, zelfs de jongens zijn niet zo belangrijk. Het gaat alleen om deze meisjes en hun belevingswereld.

De hoofdpersonen lijken in de korte beschrijving hierboven misschien clichés en dat zijn ze tot op zeker hoogte ook. Maar regisseuse Céline Sciamma weet te details zo precies in te vullen dat de archetypes tot leven komen, dat het onmogelijk is om niet met deze meisjes mee te voelen. Bovendien houdt ze de details vaag. Niet alleen blijft het gissen wáár het verhaal zich afspeelt, maar ook krijgen we geen enkele aanwijzing over het wanneer: de omgeving van de meisjes lijkt redelijk modern, maar er is geen mobieltje in zicht en de muziek zou van tien jaar geleden kunnen zijn, maar ook van twintig. Hierdoor wordt het verhaal universeel en kan iedereen de details invullen van toen hij- of zijzelf nog vijftien was. Nog onzeker en vol onvervulde, onbegrepen verlangens en er stellig van overtuigd dat er niemand in de wereld is die je begrijpt.

De titel van de film betekent letterlijk ‘geboorte der inktvissen’. Het synchroonzwemmen leidt namelijk tot prachtige onderwatershots waarin de benen van de jonge meisjes, hard aan het werk terwijl boven water hun glimlach niet mag verdwijnen, inderdaad wel iets weghebben van tentakels. De worsteling onder water, gecombineerd met de rustige façade erboven is een mooie visuele metafoor voor - om de regisseuse aan te halen: “de worsteling van het vrouwzijn”. Maar de beelden hoeven niet per se zo zwaar en symbolisch te worden geïnterpreteerd. Ze zijn ook gewoon hypnotisch mooi en in combinatie met het natuurlijke, ongedwongen spel van de drie meisjes - van wie er twee nog nooit eerder hadden geacteerd - zorgt de film ervoor dat je heel even weer terug bent. Even voel je hoe het ook al weer was om vijftien te zijn. Om vervolgens weg te lopen met een mengeling van opluchting en nostalgie. Ja, zo was het. En gelukkig hebben we het overleefd.