Recensie

Good Manners (2017)

Eigenaardige arthousefilm over monsters en taboe klampt zich vast aan een mooi thema in plaats van een verhaal.

in Recensies
Leestijd: 3 min 14 sec
Regie: Marco Dutra, Juliana Rojas | Cast: Isabél Zuaa (Clara), Marjorie Estiano (Ana), Miguel Lobo (Joel), Cida Moreira (Dona Amélia), Andréa Marquee (Ângela), Felipe Kenji (Maurício), Nina Medeiros (Amanda), Neusa Velasco (Dona Norma), Gilda Nomacce (Gilda), e.a. | Speelduur: 135 minuten | Jaar: 2017

Weerwolven zijn wezens die je in elk denkbaar genre kunt vinden. Van gruwelijke horror en pittoreske arthouse, tot aandoenlijke romkoms en fabelachtige musicals. Toch zijn er maar weinig regisseurs die het lef hebben om al deze genres te combineren. Marco Dutra en Juliana Rojas is dat heel aardig gelukt. Good Manners is een rariteitenkabinet dat op de een of andere manier werkt. Meer in thema dan verhaal.

Mocht je zonder voorkennis de bioscoopzaal inwandelen dan is de opzet vrij enigmatisch. De hardwerkende Clara solliciteert als schoonmaker/vroedvrouw van Ana, een welgestelde jonge moeder. Er zijn wat hints aanwezig in het omineuze filmwerk en het curieuze toontje, maar de alledaagse interacties van het duo lijken vrij onschuldig. Deze lange afleiding werkt goed, dankzij Marjorie Estiano's charmante lach en de stoïcijnse houding van Isabél Zuaa, die langzaam loskomt. Good Manners komt echter pas op stoom zodra de filmmakers een compleet andere weg inslaan.

Niet alleen met een verhaaltwist hier en daar, maar er wordt ook stevig gebruik gemaakt van special effects. Helaas zijn de computerbeelden de dupe geworden van het bescheiden arthousebudget. Ze zien ze er net te nep uit, mede door de statische camerastandpunten. De praktische special effects zijn daarentegen vrij denderend en versterken het eigenaardige toontje. Dat springt heen en weer van alledaags en romantisch naar bruut en sprookjesachtig. Het regieduo gaat zo ver dat het best verbazend is dat het niet lachwekkend wordt. De plotse overgangen mogen eigenlijk niet werken, maar het werkt voornamelijk door het acteerwerk van Zuaa. Haar ernstige houding en stille reacties zorgen voor zoveel menselijkheid, dat je er toch in meegaat.

Het klinkt misschien alsof Good Manners het moet hebben van een schokkend effect en gimmicks. Toch zitten er verbazingwekkend veel thema's in verwerkt: seksualiteit, menselijkheid, moederschap en bovenal taboe. Terwijl het nooit echt wordt uitgesproken gaat elk aspect uiteindelijk over taboe: hoe naïviteit, gebrekkige communicatie en het voortdurend afschermen van verboden dingen alles erger maakt. Ondanks die harige hand op de filmposter, gaat het niet zozeer over wolven en monsters. Desalniettemin worden er zeker onschuldige wezens verscheurd. De weg ernaartoe is doorzichtig, maar de voorpret en ongemakkelijke confrontaties die volgen, zorgen ook voor een redelijke dosis entertainment naast de prikkelende gedachtes.

Waar Good Manners echter in de problemen komt, is in de verhaalvertelling. Er wordt mooi gejongleerd met genres, thema's en twists, maar toch is niet altijd duidelijk waar Good Manners precies heen wil. Er worden wel mooie verbanden gezocht, ook met het politieke klimaat, maar er zit geen duidelijke groei in de plotlijn of personages. Het is een beetje sprookjes eigen om koppige mensen te volgen die gestraft worden voor hun naïeve gedrag, maar toch zijn er genoeg fabelachtige films die wel een sterke rode lijn hebben. Die kan je ergens wel vinden in Good Manners, maar je moet er flink voor naar op zoek.

Bovendien helpt de genremix ook niet altijd mee. Filmbezoekers die genieten van de seksuele spanning of de politieke ondertonen, zullen minder gecharmeerd zijn van de ongenuanceerde monsterpraktijken en verhaaltwists. Elementen zoals sociale kritiek, liefde en horror blijken vaak bijzaak, en met de verkeerde verwachtingen komt Good Manners daardoor niet goed over. Kun je een ietwat oneven en eigenaardige film wel waarderen, dan blijft Good Manners wel boeiend tot het bittere eind. Dutra en Rojas zijn namelijk wel geslaagd in het neerzetten van een merkwaardige film, met een aantal heerlijke beelden, prima acteerprestaties en een prikkelende mix van ideeën. Het is enkel jammer dat de film met zijn verhaal nooit helemaal onder je huid weet te kruipen. De filmrit zelf is echter bijzonder, gruwelijk, muzikaal, grappig en lekker verkeerd.