Mavka
Recensie

Mavka (2023)

Dit kleurige sprookje overleefde een pandemie en een invasie, en zal kinderen prima vermaken.

in Recensies
Leestijd: 3 min 7 sec
Regie: Oleksandra Ruban, Oleh Malamuzh | Scenario: Yaroslav Voytseshek | Cast (stemmen): Stefania Liberakakis (Mavka), Soy Kroon (Lucas), Pip Pellens (Kilina), Florus van Rooijen (Hush), Oscar Siegelaar (Lesh), e.a. | Speelduur: 99 minuten | Jaar: 2023

Mavka krijgt bij voorbaat wat extra steun, want deze animatieproductie uit Oekraïne kampte met een coronacrisis en toen die voorbij was stond er een oorlog aan de deur. Er is zelfs deels aan gewerkt vanuit een bunker! Dat hij is afgemaakt met onverminderde passie en motivatie verdient een dikke schouderklop.

In het verboden Woud dat de bron van het leven bevat, is Mavka - de Ziel van het Woud - tot ieders verbazing verkozen tot de nieuwe bewaker. Wanneer dorpeling Lucas het Woud betreedt omdat hij in opdracht van een rijke dame moet uitzoeken waar die bron zich precies bevindt, ziet Mavka dat hij geen kwade bedoelingen heeft. Maar de rijke dame heeft dat wel, en niemand in het Woud heeft er vertrouwen in dat Mavka genoeg in huis heeft om ze te beschermen.

Waar de wortels liggen van deze film is duidelijk zodra het dorpje in beeld komt: aan de kleding van de bewoners en de muziek die de muzikanten spelen valt veel af te leiden. Uiteraard is de film hier Nederlands nagesynchroniseerd. Het verhaal dat geschreven was lang voordat de notie van een invasie überhaupt aanwezig was, heeft per toeval treffende overeenkomsten met de werkelijkheid: een verwend nest dat meent overal recht op te hebben dringt een gebied binnen waar ze niks te zoeken heeft - en niemand die daar een rechtvaardig voordeel uit haalt.

Omdat het scenario er al lag, kan de film niet van propaganda beschuldigd worden, of van het opdringen van een politieke visie. Hij verkondigt vooral een ecologische boodschap. Het is weer eens de mens die de balans van de aarde verstoort en daarmee zichzelf en al het andere in gevaar brengt. Die boodschap is belangrijk, maar eerlijk is eerlijk: in films kennen we hem al.

Titels zoals Pocahontas en Avatar komen vanzelf bovendrijven bij het zien van Mavka. Gejat is het in geen geval, want het verhaal is gebaseerd op een toneelstuk van meer dan honderd jaar geleden, geschreven door een vrouw met de toepasselijke naam Lesya Ukrainka. Het plot maakt echter nooit een onverwachte ruk naar een onbekende weg. Daardoor voelt het allemaal erg bekend.

Qua animatie mag je van een kleine studio (in oorlogstijd) niet al te veel verwachten, maar de kwaliteit mag er zijn. Het niveau ontstijgt in ieder geval dat van een televisieserie. De personages verschillen genoeg qua uiterlijk om individueel herkenbaar te blijven, hoewel hun persoonlijkheden niet erg diep zijn uitgewerkt. Het verhaal mag dan gaan over goed versus kwaad en hoe de mens de natuur verpest, maar met name Mavka en Lucas hadden iets meer unieke karaktertrekken mogen hebben.

De dialogen in combinatie met hoe de Nederlandse cast ze uitspreekt geeft af en toe het gevoel alsof je luistert naar het achtergrondverhaal terwijl je in de rij staat bij een Eftelingattractie. Ze articuleren overdreven en acteren dramatischer dan nodig, waardoor het geheel een kinderlijke tint krijgt. Dat strookt niet helemaal met het milde geweld in de laatste akte dat misschien iets te spannend is voor de kleinsten.

De humor is niet gericht op de volwassen begeleiders, maar kinderen kunnen er waarschijnlijk om lachen. Voor de rest is het een vermakelijk en kleurrijk familieavontuur. Een schattig figuurtje kan natuurlijk niet ontbreken, en dat is Swampy de kikkerkat. Op zich hebben ze het perfect voor elkaar gekregen om het beestje eruit te laten zien en klinken als een mix van beide. Het zal niet leiden tot Swampy-knuffels of meisjes die zich willen verkleden als Mavka maar het is wel een film die ouders later nog vaak moeten opzetten voor hun kroost.