Perfect Days
Recensie

Perfect Days (2023)

De meest wijze levenslessen komen uit onverwachte hoek. Zo ook in deze film over een Japanse toiletschoonmaker.

in Recensies
Leestijd: 3 min 40 sec
Regie: Wim Wenders | Scenario: Takuma Takasaki, Wim Wenders | Cast: Kôji Yakusho (Hirayama), Tokio Emoto (Takashi), Aoi Yamada (Aya), Yumi Aso (Keiko), e.a. | Speelduur: 123 minuten | Jaar: 2023

Wat is het perfecte leven? Voor de een is het uitbundig, vol met feesten, voor de ander is het de wereld verkennen. Weer anderen willen hun droombaan, genoeg geld en een gezinnetje stichten. Zo niet voor Hirayama. De oude Japanse man maakt openbare toiletten schoon voor de kost, volgt iedere dag dezelfde routine en luistert steeds naar dezelfde cassettebandjes van oude rocksterren.

De routine van Hirayama is, kort gezegd, saai. In het eerste half uur zien we uitgebreid zijn dagelijkse rituelen en bezigheden, hoe die zich iedere dag herhalen en hem tevreden houden. Dit 'slice-of-life'-verhaal oogt in eerste instantie oninteressant voor een twee uur durende film. Toch is Perfect Days één van de meest intrigerende en ontroerende films van het jaar.

De grondslag van is de aandoenlijkheid van het hoofdpersonage. De simpelheid van het leven van Hirayama maakt hem zo fascinerend. Waar haalt hij zijn voldoening uit? Heeft hij geen levensdoelen? Heeft hij familie en vrienden? Hoe is zijn leven verlopen? Al deze vragen worden langzaam maar zeker duidelijk en vormen zodoende een intrigerend en diepzinnig personage zoals alleen Wim Wenders die maakt.

Wie Paris, Texas heeft gezien begrijpt meteen dat Wenders een meester is in het vertellen van stille verhalen. Hij neemt de tijd om zijn personages uit te diepen om vervolgens de geluidloosheid te verstoren met een emotionele achtbaan. Zonder het optreden van Kôji Yakusho, die zeer terecht de prijs voor Beste Acteur op het filmfestival van Cannes won, had deze film echter niet gewerkt.

Woorden schieten tekort wanneer Kôji's acteerwerk moet worden beschreven. De subtiele karaktertrekjes en de manier waarop Hirayama kijkt en praat voelen zo natuurlijk aan dat je zou zeggen dat hij zichzelf speelt. Er zit een grote dosis aandoenlijkheid in het personage, die hem zó sympathiek maakt dat je bevriend met deze vent zou willen zijn. Hirayama is zo'n persoon die te goed is voor de wereld om hem heen.

Dit komt extra tot uiting in de scènes waarin hij wc's schoonmaakt. Hirayama gaat grondig te werk; geen enkel vuil hoekje ontgaat hem. Als iemand tijdens zijn schoonmaakbeurt naar de wc moet wacht hij hoffelijk buiten de deur tot diegene klaar is. Iedere keer weer blijft hij praktisch onzichtbaar; nooit wordt hij beloond voor zijn harde werk. Toch blijft Hirayama kalm en beleefd. Dit stille leventje is immers zijn droom.

Mensen zoals Hirayama zitten helemaal onderaan de maatschappelijke ladder, maar dat betekent niet dat we niets van hem kunnen leren. Openbare toiletten schoonmaken is misschien wel een van de smerigste taakjes die men zich kan voorstellen, en toch blijft Hirayama gelukkig. Hij laat zien dat je in je eigen bubbel kunt leven, en niet hoeft toe te geven aan maatschappelijke verwachtingen. Zijn verzameling cassettebandjes is daarvoor één van de vele symbolen.

De meeste mensen gebruiken tegenwoordig Spotify, een enkeling verzamelt nog cd's of zelfs vinyl. Maar cassettes zijn door veel mensen vergeten. Hirayama's jongere collega Takashi is zelfs verbaasd dat hij nog cassettebandjes gebruikt. Het zorgt voor een aantal vermakelijke scènes die Hirayama's eigenzinnigheid extra benadrukken.

De prachtige en kleurrijke cinematografie geven de film een dynamische look, zonder hem druk te maken. In combinatie met de rustgevende geluidsmix werkt dat heerlijk ontspannend. Zelfs de rockmuziek is stressverlagend en vervaagt tot achtergrondruis in de dagelijkse routine. Het stelt je in staat om achterover te leunen en na te denken over Hirayama en hoe zijn bestaan zich verhoudt ten opzichte van je eigen leven. Het maakt de film meditatief. Er zit geen greintje stress in de atmosfeer. De titel is afgeleid van Perfect Day van Lou Reed, een van Hirayama's favoriete nummers. De bitterzoete toon van het nummer vat alles perfect samen. Hoewel het leven van Hirayama geen ogenschijnlijk verdriet bevat, impliceert de film duidelijk een treurige geschiedenis.

De plotbeschrijving van Perfect Days klinkt onaantrekkelijk, maar schijn bedriegt. De film houdt de kijker een spiegel voor en dwingt je vragen te stellen over je eigen leven. De bewogen climax maakt langzaam maar zeker duidelijk wat het betekent als het leven minder stabiel is, en hoe heftig die impact kan zijn. Met één van de beste rollen van het jaar en een ijzersterke visie van een veteraan is Perfect Days zo'n zeldzame film die op een heel diep niveau weet te ontroeren.