in Recensies
Update:
Als kind vindt Hal een speelgoedaap met een trommel. Hij windt het ding op en kort daarna sterft iemand. Al snel beseft hij dat er een verband tussen zit, maar ook al zou het willen, hij kan het niet sturen, de aap beslist wie doodgaat. Samen met zijn tweelingbroer Bill gooit hij het ding weg. Jaren later, Hal is inmiddels volwassen, vinden er opnieuw mysterieuze sterfgevallen plaats in zijn oude woonplaats.
De openingsscène met Adam Scott (Severance, Parks and Recreation) is als een flikkerend uithangbord: dit is een komische horrorfilm. De boodschap is goed gecommuniceerd én goed uitgevoerd: het is lachen om hoe gruwelijk het is. Hoewel Scott niet meer terugkomt, wordt later subtiel gesuggereerd wie hij was. Die onthulling rijmt echter niet helemaal met zijn eerdere uitspraken, wat wijst op scriptaanpassingen na het opnemen van deze scène.
Het eerste half uur houdt de balans tussen spanning en humor uitstekend vast. The Monkey is gebaseerd op een kort verhaal van Stephen King uit 1980, maar doet denken aan Final Destination: de Dood komt onvermijdelijk en altijd op bloederige wijze. De humor in de film werkt op twee niveaus: enerzijds de grove, voor de hand liggende grappen (zoals een incompetente pastoor die ongepaste opmerkingen maakt tijdens een begrafenis), anderzijds een subtielere laag voor de doorgewinterde filmliefhebber, met knipogen naar eerdere King-verfilmingen.
De film speelt met nostalgie door een volwassen voice-over te combineren met rock-'n'-roll uit de jaren vijftig en zestig, een stijl die we kennen uit Stephen King-films zoals It. Toch speelt The Monkey zich af in de jaren negentig, een slimme keuze om de sfeer van Kings werk te behouden en tegelijkertijd te spelen met de popcultuur. Het zijn niet de enige verwijzingen naar de king of horror.
Een minpunt is Hals tweelingbroer Bill, een uitzonderlijk vervelend joch. Zijn gedrag blijkt later functioneel te zijn, maar het is misschien wat overdreven. Na de sterke eerste akte verschuift de film naar het heden. Hal is een volwassen man met een uitzichtloze baan in een supermarkt. Acteur Theo James is met zijn knappe uiterlijk niet helemaal geloofwaardig als onzekere mislukkeling.
Vanaf dit moment zakt de boel in. De humor verdwijnt grotendeels en in afwezigheid van de aap komt de spanning vooral uit twee flauwe en geforceerde droomsequenties. Het wordt zelfs wat deprimerend: Hal heeft al zo'n waardeloos leven en dan krijgt hij ook nog eens te horen dat de nieuwe vriend van zijn ex zijn zoon gaat adopteren (een minuscule rol van Elijah Wood), waardoor Hal hem nooit meer zal zien.
Regisseur en scenarist Osgood Perkins maakte recent nog Longlegs, een toegankelijke film voor zijn doen als regisseur van arthousehorror. The Monkey is honderd procent mainstream. Hoofdproducent is James Wan (Insidious, The Conjuring) en de film roept bij vlagen herinneringen op aan Wans Dead Silence, waarin een kwaadaardige speelgoedpop ook naderend onheil aankondigt.
Perkins lijkt zich hier nog niet helemaal in thuis te voelen. The Monkey is nergens slecht en blijft onderhoudend, maar na de krachtige introductie van de aap is het vooral wachten op de terugkeer van die kick. Die blijft helaas uit. De spanning wordt wel weer opgevoerd, maar op een andere manier dan in het eerste deel.
Interessant is het onderliggende thema, waarin de personages spreken over de dood als onderdeel van het leven. In dat opzicht speelt Perkins leuk met de symboliek van de aap. De Engelse uitdrukking 'monkey on your back' verwijst naar de bagage die mensen met zich meedragen, zoals alcoholisme of mentale problemen. In dit geval is het de vloek van de aap, die Hal niet wil overdragen aan zijn zoon. Perkins verwerkt het jeugdtrauma op een subtiele manier die perfect past bij Stephen Kings werk. Het is te hopen dat Perkins zijn excentrieke stijl niet verliest, maar deze stap richting een groter publiek is in ieder geval geslaagd.
