Romantische komedies zijn op meerdere manieren in te delen. Bijvoorbeeld de kleurrijke, toegankelijke titels met flink wat humor (The Proposal, Anyone But You en Pretty Woman) en de wat serieuzere met een lichte filmhuisvibe (bijvoorbeeld No Strings Attached, That Awkward Moment en 500 Days of Summer). Materialists hoort duidelijk bij die laatste categorie. De film probeert de bekende genreconventies te omzeilen, al zijn bepaalde narratieve verwachtingen nu eenmaal onvermijdelijk. Voor sommigen is dat een zegen, voor anderen een vloek.
Lucy is een succesvolle matchmaker in New York, gemeten aan het aantal huwelijksaanzoeken dat haar matches hebben opgeleverd: negen in totaal. Geen makkelijk werk, want Amerikanen stellen eisen die in Nederland ongehoord zijn. Tijdens die negende bruiloft maakt Lucy kennis met Harry, ogenschijnlijk de perfecte man die totaal anders is dan haar ex die ze ook tegen het lijf loopt. Ze begint zich af te vragen wat echte liefde nu eigenlijk inhoudt.
Materialists bewandelt een ander paadje dan gebruikelijk, wat blijkt uit de openingsscène: twee homo sapiens uit een ver verleden tonen hun romantische interesse. Pas daarna verschijnt het Manhattan van 2025. Ook ontbreekt de klassieke 'meet cute' tussen Lucy en de man met wie ze overduidelijk zal eindigen. Voor een romkom bevat de film opvallend weinig humor, voor een romantisch drama is het niet zwaar genoeg.
Op satirische wijze fileert de film de meest oppervlakkige, materialistische kanten van de VS. Voor Nederlanders is het hopelijk niet al te herkenbaar. Leeftijdseisen zijn nog enigszins voorstelbaar, maar dat mannen langer moeten zijn dan vrouwen en minstens zes cijfers per jaar moeten verdienen is toch echt een Amerikaans fenomeen - in ieder geval in deze film. Alleen met die mindset werkt het verhaal.
Lucy zelf is overigens geen haar beter, blijkt uit een flashback waarin het uitgaat met haar ex John omdat ze vindt dat hij te weinig verdient. Toch houdt Dakota Johnson haar personage sympathiek en open voor verandering, wat meeleven mogelijk maakt. Die opvallend lange knuffel die Lucy en John elkaar geven wanneer ze elkaar voor het eerst sinds lange tijd zien spreekt ook boekdelen.
Het scenario en de regie zijn in handen van Celine Song (Past Lives). In de tweede akte introduceert ze plots een duister moment. Een van Lucy's klanten deelt een schokkende ervaring die zo naar is dat Lucy anders over haar werk gaat denken. Rom en kom zijn ver te zoeken en de toon schuift richting drama, maar Song komt ermee weg.
Op één scène na, waarin Lucy haar cliënt opzoekt om haar medeleven te betuigen. Dit leidt tot een belachelijke achtervolging. De cliënt loopt weg en lijkt zich niet druk te maken om Lucy die twee meter achter haar loopt en om de haverklap haar naam mompelt. Pas na enige tijd stopt dit rare gedoe en komt het tot een gesprek. De uitwerking is gekunsteld, maar de uitkomst niet. Lucy is oprecht geschrokken en zet grote vraagtekens bij haar werk.
Materialists valt ook visueel op. Af en toe zien we ongewone, bijna kunstzinnige composities. De belichting is wat harder dan in veel romkoms, maar tijdens de lieflijkere momenten maken de romantische lampjes juist extra indruk. Qua acteren blijft Johnson een kind van haar moeder: een trage manier van spreken en weinig expressie, maar het werkt. Ongeloofwaardiger is dat iemand een sympathieke hunk zoals Chris Evans ooit zou dumpen.
De tweede helft van de film is wat minder sterk. Song blijft trouw aan haar poging om voorspelbaarheid en clichés te vermijden, maar dat gaat enigszins ten koste van de sfeer. De film wordt somberder en de luchtigheid verdwijnt. Song neemt een totaal andere route richting eindbestemming dan verwacht.
Het eindresultaat is een onderhoudend en gelaagd romkomdrama dat voor driekwart verrast. Iets meer scherpe humor was welkom geweest als tegenwicht voor de deprimerende momenten. Maar met haar satirische kijk op Amerikaanse oppervlakkigheid levert Celine Song een welkome bijdrage aan het genre en bevestigt ze haar status als veelbelovend filmmaker.
