Regisseur Danny Boyle en scenarist Alex Garland vormden jarenlang een vast duo, totdat Garland zelf plaatsnam in de regiestoel. Ze werkten samen aan heel wat bekende titels, waaronder 28 Days Later.... Het blijft gissen of de pandemie hen inspireerde om de handen weer ineen te slaan voor dit derde deel, maar het herinnert meteen aan hun voorliefde voor psychedelische beelden.
Zoals de titel aangeeft, is het achtentwintig jaar geleden dat in Groot-Brittannië een virus uitbrak dat mensen veranderde in agressieve zombies. Terwijl de rest van de wereld op normale wijze doordraait, proberen de overlevende Britten de draad weer op te pakken. Een van die groepen woont op een eiland dat alleen bij eb bereikbaar is. Spike wordt voor het eerst door zijn vader meegenomen op jacht, waarbij ze rondzwervende zombies uitschakelen. Hij hoort ook over het bestaan van een naburige dokter, en wil die benaderen om zijn zieke moeder te helpen.
De film opent met een korte, brute herinnering aan hoe heftig de uitbraak eraan toeging. De rest van de eerste akte biedt vooral een blik op de leefwereld van de eilandbewoners. Zombies bestaan nog steeds; sommige zijn geëvolueerd tot 'alfa's': intelligenter, sterker en moeilijker te doden. Visueel gezien is dit ook het deel waarin Boyle het meest losgaat.
Er is archiefmateriaal, een geluidsopname uit 1915 van een heftig gedicht over marcherende soldaten, roodgetinte nachtopnames van zombies die losgaan op vlees, freeze-frames van killshots en een achtervolging over de enige weg naar het eiland - met een bonte sterrenhemel en noorderlicht als achtergrond. Dit alles gaat gepaard met een ongewone soundtrack, wat van het geheel een trippy ervaring maakt (mede dankzij digitale nabewerking). Dat voelt best lekker en het is hoe dan ook een originele benadering van het zombiegenre. Des te meer omdat alles is vastgelegd met een iPhone 15 in plaats van een gewone filmcamera.
Dat gedicht en die archiefbeelden suggereren een onderliggend thema: dat woede ook zonder virus in de mens huist. Later verdwijnt dat idee wat naar de achtergrond. Vanaf dan richt de film zich meer op de acceptatie van de dood, eveneens een betekenisvol onderwerp. Mogelijk komt een volgend deel hierop terug, want deze film eindigt met een cliffhanger.
Boyle doet het Schotse landschap visueel recht met de manier waarop hij het in beeld brengt. De trailer trok al ongekend veel aandacht. Mocht de film zelf ook zoveel publiek trekken, dan zal het niet verbazen als het toerisme daar een boost krijgt - al zullen bezoekers, net als na Amélie, teleurgesteld ontdekken dat het er niet altijd zonnig en droog is. Verweerde cottages en middeleeuwse ruïnes ontbreken in elk geval niet.
Zodra Spike hoort dat er een arts in de buurt woont - een die mogelijk niet helemaal spoort, maar toch - krijgt het plot een doel. Zijn moeder is ziek en zonder hulp loopt dit gegarandeerd slecht af. Vader ziet niets in het plan, maar Boyle en Garland bieden een overtuigende reden om hem de rug toe te keren. Spike en zijn moeder trekken er samen op uit, en de toon wordt plots een stuk kalmer.
Uiteindelijk krijgt het verhaal een conclusie, maar een spannend hoogtepunt blijft uit, terwijl dat er gevoelsmatig wel aan zat te komen. We krijgen wél een plotselinge introductie van nieuwe personages, die zo uit de Schotse film Doomsday lijken te zijn weggelopen. In tegenstelling tot de eerdere toonwisseling naar wat meer rust, voelt deze omslag ongepast. Des te meer omdat dit kolderieke stripgebeuren volgt op een emotioneel moment.
Wat veelbelovend begint en lange tijd aanhoudt, strandt uiteindelijk in een plot zonder climax en een te abrupte stijlwisseling. Nu de rechtenkwestie rond de franchise is opgelost, ligt de weg open voor nieuwe vervolgen. Sterker nog: de productie van 28 Years Later: The Bone Temple zit al in de afrondingsfase! Daarin zal Spike, gespeeld door de veertienjarige Alfie Williams, opnieuw te zien zijn. De jonge hoofdrolspeler weet de film verrassend goed te dragen, zonder veel hulp van de andere indrukwekkende castleden.
Het is nog niet bekend of Cillian Murphy zijn opwachting maakt in dat vervolg; hier is hij enkel betrokken als producent. 28 Years Later is allesbehalve een doodsteek voor de reeks, maar juist een nieuwe aanzet. De film smaakt naar meer, ondanks de kleine nasmaak van teleurstelling. Hopelijk weet het volgende deel dat goed te maken.
