in Recensies
Update:
In de koude winterdagen van 2019 zag Jussie Smollett zijn rijzende en zorgvuldig opgebouwde carrière verdampen. De Empire-acteur en zanger kwam diep in de nacht aan in zijn appartement in Chicago om te ontdekken dat hij niets te eten in huis had. Nadat hij een broodje in de buurt had gescoord werd hij naar eigen zeggen overvallen door twee witte mannen in bivakmutsen. Smollett leek als zwarte homoseksuele man het slachtoffer van een haatmisdrijf en kon op uitgebreide bijval van zijn collega's en de LHBTQ+-gemeenschap rekenen.
Het sentiment draaide echter snel toen de speurneuzen van de politie achter de mogelijke daders kwamen. De aanval op Smollett was weliswaar op geen enkele beveiligingscamera te zien, maar omdat het voorval zich diep een ijskoude nacht afspeelde leidde het spoor naar de eenzame taxi die in de buurt te vinden was. De agenten kwamen uit bij twee opgepompte Nigeriaanse broers die Smollett van de set kende en die beweerden dat ze door de acteur betaald waren om hem in elkaar te rammen. Dat zou goed zijn voor Smolletts reputatie en hem een hoge gage voor Empire en toekomstige projecten opleveren.
Netflix staat vol true crime-producties waarin een veelal feitelijke uiteenzetting van een misdaad uit de doeken wordt gedaan die je uiteindelijk niet veel wijzer maken. The Truth About Jussie Smollett? van Gagan Rehill is hierop geen uitzondering. Wie een beetje wat heeft meegekregen van de mediarel rondom de acteur is grotendeels al op de hoogte. Daar brengt het vraagteken in de titel van deze documentaire weinig verandering in. Smollett komt zelf ook aan het woord en blijft tot de dag van vandaag zijn onschuld volhouden. Essentieel in de hele affaire is niet alleen de vraag of de daders in opdracht van Smollett handelden, maar ook wat hun huidskleur was.
Zijn reputatie was en is reeds ten gronde gericht en daar brengt Rehills reconstructie weinig verandering in. Rehill haalt een boel excentrieke types voor de camera, waaronder de fitnessbroers Ola en Bola (ook wel Abel) Osundairo - die blijven volhouden dat de matpartij die Smollett ze aanbood gebruikelijk is in Hollywoodkringen - en hun advocaat die net iets te blij is met de media-aandacht. Het wordt gaandeweg steeds duidelijker in welk kamp de filmmaker verkeert, waardoor haar documentaire elke vorm van objectiviteit verliest.
In plaats van het uitpluizen van de fascinerende mediadynamiek die naar aanleiding van de zaak ontstond, richt Rehill zich liever op een juridisch feitenrelaas. In de coda laat ze echter de sceptici aan het woord en duikt er opeens een filmpje op waarop de gezichten van de daders duidelijker te zien zijn. Dan ontstaat een surrealistische discussie over de vraag of de mannen op het filmpjes eigenlijk wit of zwart zijn. Zelfs hier lopen de meningen uiteen, mede ingegeven door zelfingenomenheid en aannames.
Het illustreert hoe de mens geneigd is argumenten en omstandigheden naar zijn eigen denkbeelden te plooien en zo voor zichzelf alles kloppend weten te maken. Smollett meent als winnaar uit de strijd te zijn gekomen, maar de werkelijkheid is anders. Voordat de aftiteling zich aandient wordt melding gemaakt van de rehabilitatie van de acteur. Feitelijk stelt deze weinig voor. Smollett deed sinds de affaire nog mee aan een speelfilm die hij zelf regisseerde, maar door critici werd afgebrand en door het publiek werd genegeerd.
The Truth About Jussie Smollett?l is te zien bij Netflix.
