Sofia
Recensie

Sofia (2018)

In essentie aangrijpend drama over een verboden moederschap wordt gehinderd door de haastige en overvolle aanpak.

in Recensies
Leestijd: 2 min 42 sec
Regie: Meryem Benm'Baret-Aloïsi | Cast: Maha Alemi (Sofia), Lubna Azabal (Leila), Sarah Perles (Lena), Faouzi Bensaïdi (Faouzi), Hamza Khafif (Omar), e.a.| Speelduur: 80 minuten | Jaar: 2018

De tekst die aan het begin van het Marokkaanse familiedrama Sofia in beeld verschijnt is weinig hoopgevend. Vooral als je enig idee hebt welk thema je de daarop volgende tachtig minuten voorgeschoteld krijgt. Op seks buiten het huwelijk staat een fikse gevangenisstraf. Voor zwanger geraakte vrouwen is er nog de merkwaardige uitweg een verkrachting te veinzen, maar voor mannen ligt dit ingewikkelder. Laat een buitenechtelijke zwangerschap nou net het probleem zijn waar de jonge Sofia en haar familie mee geconfronteerd worden.

Zelf heeft het meisje niet eens door dat ze in verwachting is. Goed, haar menstruatie was al maanden afwezig en ze heeft veel buikpijn, maar aan haar buikomvang is niets af te leiden. Terwijl haar ouders met hun tante en oom praten over een lucratieve zakendeal ruimt Sofia op in de keuken. De buikpijn die ze al de hele dag heeft is niet meer te harden. Nichtje Leila ziet de bui al hangen, helemaal wanneer Sofia's vliezen breken. Met een smoes haast het tweetal zich naar het ziekenhuis.

Sofia, het speelfilmdebuut van Meryem Benm'Baret-Aloïsi, geeft een ontluisterende kijk op de gang van zaken rondom een ongeoorloofde zwangerschap in Casablanca. Dit gebeurt niet alleen vanuit het perspectief van de familie, maar ook vanuit de medische professie. Er is aanvankelijk geen ziekenhuis dat Sofia wil hebben, bang om in de problemen te komen. De overheidsambtenaar op de gang lijkt alles in de smiezen te hebben. Maar zelfs als Leila via via een arts vindt die Sofia's kind ter wereld wil brengen, gebeurt dit onder uiterste geheimhouding.

Als de eerste hordes zijn overwonnen en het kind veilig is gebaard begint de worsteling van de twee nichtjes met de nasleep. Gaan ze de vader confronteren? Hoe gaan ze het in godsnaam hun familie vertellen en tot slot: kan Sofia wel liefde voelen voor een kind van wiens bestaan ze eerder die dag nog niet eens af wist? De filmmaakster lijkt zich ook geen raad te weten met de brede schakering aan issues en problemen die ze de revue wil laten passeren. Het gevolg is een aanpak van 'grote stappen, snel thuis'.

De familie van de vader wordt tegen wil en dank in het verhaal gevoegd, waardoor we ook nog een inkijkje krijgen in de gedwongen uithuwelijking in de traditionele gelovige Marokkaanse maatschappij. Alsof dit alles nog niet voldoende is, introduceert Benm'Baret-Aloïsi ook nog de vele tegenstellingen tussen de families van Sofia en Leila. Leila heeft een Franse vader en leeft op in rijkdom en volledige vrijheid, terwijl Sofia gebukt gaat onder het juk van tradities en gewoontes.

Het is allemaal wat veel, vooral als je je bedenkt dat Sofia amper tachtig minuten duurt. Het gevolg van de haastige, welhaast soapachtige aanpak is dat de maakster de complexe thema's slechts kan aanstippen. Het kost bovendien snel schakelwerk om ook nog wat te voelen bij de situatie van Sofia. Focus en doseren zijn hier de toverwoorden. Als deze twee principes zorgvuldiger en doelmatiger waren toegepast dan was een imposante kijk op een onvoorstelbare praktijk ontstaan waar ook vandaag de dag nog veel jonge vrouwen mee te maken krijgen.