in Recensies
Update:
Als de jonge en ambitieuze Edmond Dantès het slachtoffer wordt van een samenzwering en ten onrechte in de gevangenis belandt, biedt een onverwachte wending van het lot hem de kans zich te wreken. Als schatrijke graaf keert hij terug in fluwelen mantels en stijlvolle zwarte laarzen om de zaken recht te zetten. Dit nieuwe Franse kostuumdrama maakt de spannende klassieker van Alexandre Dumas over verraad en vergeving zowel schitterend als spectaculair.
Op een dag wordt de zielsgelukkige Edmond, net gepromoveerd tot kapitein en op het punt zijn geliefde Mercédès te trouwen, zomaar opgepakt en in de gevangenis gegooid. Tussen zijn spullen wordt een brief gevonden waarin hij Napoleon steunt. Hoewel de brief niet van hem is, tekent zijn beste vriend Fernand toch voor zijn jarenlange opsluiting in Château d'lf. Fernand heeft zelf ook een oogje op de mooie Mercédès. Wanneer Edmond als doorgewinterde zeeman weet te ontsnappen, zet hij tegen alle verwachtingen in weer voet aan wal.
Bij thuiskomst blijkt zijn geliefde getrouwd met zijn beste vriend en zijn vader overleden. Het huis waarin hij opgroeide is verkocht, het landgoed is niet langer van hem. De nieuwe dienstmeid biedt hem een kop soep aan, maar dan moet hij weer weg - hij is niemand meer en alles kwijt. Er voltrekt zich een zichtbare zielsverduistering. In zo'n harde wereld is geen ruimte voor zachtheid.
Een medegevangene vertelde hem over de mythe van de schat van Monte-Cristo, diep begraven op een onbewoond eiland door de volgelingen van Christus. De verweesde Edmond heeft niets meer te verliezen en vaart naar het eiland waar hij de schat ontdekt, die hem ongekend machtig maakt. Zo ontstaat de graaf van Monte-Cristo. Dankzij dit godsgeschenk bestaat de beste man vanaf nu alleen nog maar uit maskers en rookgordijnen.
Met zijn nieuwe, duistere identiteit keert Edmond terug naar de maatschappij, maar hij verlaagt zich niet tot ordinair geweld of bloedvergieten. Hier begint de wraakfantasie van Dumas: hij bedenkt liever een diabolisch meesterplan, sluit vriendschap met zijn voormalige kameraden en infiltreert in de wereld van rijkeluisfiguren die hem hebben verraden en zijn vrouw hebben afgepakt. Het doel? Zich wreken door hun levens te ruïneren. Van gewetenswroeging lijken ze weinig last te hebben, dus de genadeloze 'game of thrones' kan beginnen.
De jonge Edmond is een onschuldige en liefdevolle jongeman, waardoor het makkelijk is om met zijn tragiek mee te leven. De uitdaging ligt vooral in zijn wedergeboorte als steenrijke en mysterieuze wraakgraaf, die exclusieve diners organiseert waarin hij bewust psychologische spelletjes speelt. De gewelddadige mannen die zijn leven (en dat van vele anderen) zo achteloos hebben verwoest, vinden deze exotische graaf een geweldige gastheer. Ze doorzien niet dat ze hoffelijk naar de rand van de afgrond worden geleid.
Deze nieuwe verfilming maakt zichzelf cinematografisch waar. Na zijn wedergeboorte als wraakgraaf komt Edmond met zijn sluwe geest in het duister terecht. De esthetiek van zijn landhuis straalt uit dat hij gevaarlijk is geworden. Waakzame wolven liggen op dikke schapenkleden tussen sprankelende juwelen, het huis ligt vol met prachtige Perzische tapijten. Deze ommekeer geeft een zekere voldoening, want wie maakt hem nog wat? Toch is het overweldigende landhuis altijd schaduwrijk. Bovendien brengt de wraakgraaf veel tijd door voor de spiegel in de kelder, alsof hij niet goed weet wat leven nog de moeite waard maakt.
Hoewel de wraakgraaf doet denken aan Heathcliff uit Wuthering Heights, die na zijn liefdesverdriet ook niet meer te genieten was, is de wraakgraaf niet nodeloos wreed. Alles wat hij samen met de medeslachtoffers van de bloeddorstige mannen beraamt, is gericht op de eindbestemming die hij voor zijn vijanden heeft bedacht. Toch is zijn wraaklust, tegenover mannen die niet zozeer immoreel maar vooral amoreel lijken te zijn, niet alleen vermakelijk maar ook verontrustend om te zien.
Hoe lang blijf je meeleven met de graaf als slachtoffer van verraad? Hoe zinvol is het om weer met deze monsterlijke voormalige vrienden op te trekken? Wanneer is zijn rancune niet meer te rechtvaardigen? Hoe lang blijf je het eens met zijn kat-en-muisspelletjes? Is het voor de graaf nog een kwestie van eten of gegeten worden, of speelt hij met zijn eten? En als hij zelf behendig inspeelt op de machtswellustelingen, is het dan een overwinning omdat hij ze te slim af is? Of is hij zelf ziekelijk manipulatief geworden?
Wraak is, met zijn duistere connotaties, niet voor niets een veel onderzocht thema - men zou het niet moeten willen, want vergelding leidt alleen maar tot meer vergelding, en daaruit ontstaat zelden iets goeds. Tegelijkertijd worden mensen soms genadeloos het slachtoffer van elkaars afgunst en jaloezie. Is het smeden van snode plannen dan niet stiekem verleidelijk?
Godzijdank heeft de graaf nog een zwakke plek die zijn begeestering met de wraakpuzzel verstoort: Mercédès herkent toch echt iets in deze vreemdeling en het laat haar niet los. Op een decadent feest drentelt ze rusteloos achter de demonische hoogheid aan de bloemenkassen in en vraagt naar zijn leven.
Dit kostuumdrama is even meeslepend als bloedstollend. Iedereen speelt zijn rol met volle overtuiging. Hoewel je meeleeft met de wraakgraaf als een competente rebel die misstanden komt rechtzetten, tuimel je met deze byroniaanse held de duistere krochten van de menselijke ziel in. De nieuwe verfilming van de klassieker van Dumas illustreert dat het een tijdloos en episch verhaal is over de menselijke conditie.
