Er is geen beroepsgroep die momenteel meer onder vuur ligt dan bankiers. De demagogische sentimenten liegen er niet om. Bankmannetjes zijn schaamteloze zelfverrijkers met immense bonussen die onverantwoordelijke risico's nemen met publiek en privaat geld en de belastingbetaler ervoor op laten draaien. Het zijn veelgehoorde karakteriseringen, die wellicht wat nuancering behoeven, maar die zeer lastig te bestrijden zijn omdat de vertegenwoordigers van de beroepsgroep zelf maar geen aanstalten lijken te maken om hun imago op te vijzelen of hun levens te beteren. Sinds de financiële crisis waar we nu langzaam uit opkrabbelen worden de topbankiers verantwoordelijk gehouden voor veel maatschappelijke en sociale problemen. Klopt er nu echt wat van deze beweringen of zijn de bankiers enkel spillen in een uitermate complex corrupt systeem? Een ex-bankier doet in de documentaire Master of the Universe een boekje open.
De Duitse Rainer Voss is door de wol geverfd en door schade en schande wijzer geworden. Hij heeft inmiddels het bankierschap vaarwel gezegd en is gaan rentenieren. Openhartig vertelt hij over de praktijken waaraan hij jarenlang zonder enige aarzeling meewerkte. Inmiddels ligt de 'dealing room' waar hij zijn kunstjes opvoerde er somber en verlaten bij. Omringd door betonnen bastions van het financiële hart van Duitsland vertelt hij zijn verhaal. Met zijn schaapjes op het droge heeft hij er weinig moeite om zijn praktijken uit de doeken te doen. Voss gold binnen zijn bedrijf als een uniek talent. De doorbraak van elk toptalent is het doorhalen van een nacht op het kantoor. Je baas moet het idee hebben dat je de enige geschikte man bent voor die ene klus die je leven voorgoed verandert. Hij kan helemaal niet meer om je heen als je twee nachten op rij je eigen bed niet ziet. Als je echt talent bezit dan maakt je leeftijd al helemaal niet uit.
Voss opereerde in een tijd waarin de bomen tot aan de hemel groeiden. Een tijd waarin niemand zich kon voorstellen dat de overgefinancierde vastgoedbubbel en de immense private schulden van huizenbezitters ooit zouden barsten. Het was bovendien een tijd waarin je helemaal niets kapot kon maken, al had je het nog zo hard gewild. Het leidde tot een corrupt systeem, waarin niet te bevatten gebakken lucht aan onwetende klanten gesleten werd. Eenieder die ook maar gedeeltelijk toegang had tot dezelfde achtergrondinformatie vormde al geen potentieel slachtoffer meer. Met weinig scrupules en een misplaatste arrogantie schept Voss op over zijn ervaringen. De mens achter de bankier sijpelt maar niet door de façade die hij heeft opgetrokken. Zijn uitlatingen over de ontoelaatbaarheid van zijn handelen en zijn gebrek aan ruggengraat toen hij ten koste van alles en iedereen de vette worsten die hem werden voorgehouden accepteerde, lijken voort te vloeien uit schuldbesef en omdat 'men' dit nu eenmaal van hem verwachtte.
Klaaglijk verzucht Voss dat hij en zijn medetoptalenten worden behandeld als prostitué(e)s. Elk jaar werden de targets hoger en het interesseerde de banken geen moer hoe je ze haalde, áls je ze maar haalde. De aandelenhandel was bovendien door de moderne computertechnologieën steeds vluchtiger geworden. Een investering in een bedrijf was ooit een jaartje of vier wat waard, nu is het tweeëntwintig seconden. Master of the Universe verandert geleidelijk van een openhartige biecht in schaamteloos zelfbeklag. Voss is niet van plan om het boetekleed aan te trekken. Weliswaar verdiende hij voor zijn werkgever in een dag meer dan zijn eenvoudige arbeidersvader in zijn hele leven bij elkaar harkte, hij was ook maar onderdeel van het systeem dat zichzelf onmisbaar had gemaakt. Hij pretendeert kennis over de materie te hebben, maar het is alsof een wetenschapper zich afvraagt of het godsdeeltje bestaat. Niemand weet het antwoord. Daarmee bevestigt de bankier zijn talent en zijn eigen vermeende onschuld.
Master of the Universe roept meer vragen en bedenkingen op die het mogelijkerwijs kan beantwoorden of ontzenuwen. De grootste boosdoener hierin is de geportretteerde zelf, die veinst in staat te zijn tot zelfreflectie. Een complete schuldbekentenis was hypocriet geweest, maar deze ijdeltuiterij is volstrekt misplaatst. Na een lange uiteenzetting over ongeoorloofde praktijken wil Voss opeens dat de camera stopt, alsof dat dan nog enige zin heeft. Waarom werkt de oud-bankier anders mee aan Marc Bauders documentaire? Meer dan toegeven dat hij willens en wetens aan de duistere spelletjes meedeed, doet hij niet. Hij verschuilt zich achter het systeem waarin hij slecht een radertje was. Zijn hele loopbaan als bankier doet hierdoor aan als een jongensboek, waarvan de vele zwarte paginas worden overgeslagen.
