Beyond
Recensie

Beyond (2010)

Regiedebuut van actrice Pernilla August is hard en mistroostig, maar grijpt naar de keel door het sterke acteerwerk.

in Recensies
Leestijd: 2 min 11 sec
Regie: Pernilla August | Cast: Noomi Rapace (Leena), Ola Rapace (Johan), Tehilla Blad (Leena als kind), Outi Mäenpää (Aili), Ville Virtanen (Kimmo), e.a. | Speelduur: 112 minuten | Jaar: 2010

Verliefd stoeiend onder de dekens met haar man, ontbijt op bed van twee schattige dochters: Leena heeft het getroffen met haar zorgeloos gelukkige gezin. Maar dan gaat de telefoon. Na jaren radiostilte hoort ze opeens weer de stem van haar moeder. Ze hangt snel op en doet alsof er niets aan de hand is, maar de telefoon rinkelt opnieuw. Deze keer is het iemand van het ziekenhuis die laat weten dat haar moeder ernstig ziek is en niet lang meer te leven heeft.

Weg gezelligheid. Echtgenoot Johan staat erop dat ze naar het ziekenhuis gaan, maar heeft geen idee welke oude wonden daarmee worden opengereten. In flashbacks zien we Leena’s afschrikwekkende jeugd voorbijkomen. Als dochter van een immigrantengezin stond ze continu eenzaam tussen twee alcoholistische ouders in, die alle aandacht vestigden op ruzies en vechtpartijen. Zij en haar broertje moesten het zelf uitzoeken.

Keer op keer is het weer raak in Leena’s herinneringen, ook al begint het vaak zo onschuldig. Een kerstfeest dat nog hoopvol van start gaat, eindigt met een vader die de kerstboom in lazert en een moeder die voor het oog van haar kinderen schreeuwend op hem in slaat. Schrijnend en keihard zijn dat soort scènes, met name door het intense spel van de acteurs. Het wordt wel duidelijk dat al die doffe en uitzichtloze ellende niet met een bezoekje aan het ziekenhuis kan worden opgelost. Of de barst in de moeder-dochterrelatie nog te repareren valt, is maar de vraag.

Het is geen gemakkelijke film, dit regiedebuut van geprezen actrice Pernilla August. Beyond is aangrijpend en op momenten zelfs ijselijk en onaangenaam, zonder dat er duidelijk naar een oplossing wordt toegewerkt. Kijkers mogen zich dus voorbereiden op een flinke portie narigheid. Tragisch wordt het zelfs, als het drama uit de flashbacks zich ook steeds meer binnen het gelukkige gezin uit de openingsscène gaat nestelen. Kan iemand na zo’n slechte jeugd überhaupt nog ooit normaal binnen een familie functioneren?

Grensverleggend is August niet. Kleine drama’s over weggemoffelde jeugdtrauma’s en donkere familiekwesties zijn er genoeg, zeker uit Scandinavië. Maar het wordt hier wel met verve gebracht. Dat zit hem vooral in de compromisloze stijl en het overtuigende acteerwerk. Hoofdrolspeelster Noomi Rapace, bekend door haar sterke rol als de gehavende hacker uit de Millennium-reeks, laat hier beheerst haar kwetsbaarheid doorschemeren. En minstens net zo sterk zijn de hulpeloze blikken van de vijftienjarige Tehilla Blad, die na Millennium opnieuw de jongere versie van Rapace speelt.