It's A Free World...
Recensie

It's A Free World... (2007)

Niet alleen alles, maar ook iedereen heeft een prijs: “It’s not a free world at all…”

in Recensies
Leestijd: 2 min 38 sec
Regie: Ken Loach | Cast: Kierston Wareing (Angie), Juliet Ellis (Rose), Leslaw Zurek (Karol), Colin Caughlin (Geoff)| Speelduur: 93 minuten | Jaar: 2007

Angie is een sterke jongedame. Een vrouw met peroxideblond haar en de juiste proporties op de juiste plekken. Ze is het middelpunt van alle aandacht en zo heeft ze het ook graag. Maar ze is ook alleenstaande moeder, zonder een vast inkomen en worstelend met een verleden vol foute partners. Ken Loach keert met It’s a Free World... terug naar het hedendaagse Engeland, na zijn goed gewaardeerde historische drama The Wind That Shakes the Barley. De film vertelt niets nieuws over de misstanden van vrij ondernemerschap, maar het is wel degelijk een ontluisterende film over de creatie van een monster.

Angie wordt ontslagen bij een uitzendbureau waar ze interviews afnam met Oost-Europese arbeiders die vervolgens in het Britse arbeidercircuit werden ingezet. Dat trucje kan ze zelf ook wel denkt ze, en ze opent haar eigen uitzendbureau. Loach besteedt veel aandacht aan deze opbouwperiode en terecht: haarfijn maakt hij duidelijk hoe Angies werklust megalomane trekken begint te vertonen. Alles blijft subtiel en waarheidsgetrouw en nooit vervallen personages in clichés. Zo wordt angstvallig gerefereerd naar de echte wereld van misstanden en misdaad. Angie houdt van uiterlijk vertoon en hierdoor lijkt ze vaak sympathiek, maar haar oppervlakkige karakter en vooral zelfzuchtige arbeidsethos komen steeds naar boven.

Loach houdt van het aankaarten van maatschappelijke misstanden. Briljante voorgangers, waar It’s a Free World zich mee kan meten, zijn Ladybird, Ladybird en Sweet Sixteen. Zijn laatste film is echter grimmiger en dat is nodig. De schaduwzijde van vrij ondernemerschap is een doorwrongen maatschappelijk taboe. In Nederland wordt bombastisch bericht over graaiers aan de top, maar de meeste ogen blijven gesloten voor het leed van de mensen zonder vaste kantoorbanen. Engeland kent een lange traditie van fabrieksarbeiders die door een uitzendbureau tijdelijke contracten aangeboden krijgen. De film laat zien dat er veel geld mee gemoeid gaat en dat niemand te vertrouwen is. De balans tussen de problemen van Angie en de schaduwzijde van haar entrepreneurschap is erg goed: Loach maakt van haar een menselijk monster. Je hebt begrip, maar tegelijkertijd blijkt maar hoe klein de stap naar de misdaad is.

Kierston Wareing geeft wonderbaarlijk gestalte aan Angie; het is een zeer indrukwekkend debuut. De moeilijke rol vervult ze heel naturel, altijd op de juiste toon. Wareing is een actrice om naar uit te kijken, want het komt niet vaak voor dat een debutante zo geslaagd een dragende rol op zicht neemt. Een film als It’s a Free World… staat of valt met de keuze van de acteurs en Ken Loach mag zich dus zeker gelukkig prijzen dat hij zo’n unieke actrice heeft gevonden.

De film loopt met een sisser af; een lauwe steek in een veel kritischer verhaal. Het is echter geen smet op de film, eerder juist een verdienste: Loach geeft zijn film geen afgebakend einde. Hij dwingt je verder te kijken dan wat een happy end toelaat. It’s a Free World... vertelt niets nieuws - en juist dat gegeven verontrust het meest. Niet alleen alles, maar ook iedereen heeft een prijs: “It’s not a free world at all…”