Recensie

Kimi [HBO Max] (2022)

Heerlijk korte, effectieve en expressieve thriller met gewaagde stilistische keuzes.

in Recensies
Leestijd: 4 min 6 sec
Regie: Steven Soderbergh | Scenario: David Koepp | Cast: Zoë Kravitz (Angela Childs), Rita Wilson (Natalie Chowdhury), Byron Bowers (Tery Hughes), Jaime Camil (Antonio Rivas), Erika Christensen (Samantha Gerrity), e.a. | Speelduur: 89 minuten | Jaar: 2022

Kimi borduurt voort op oudere films, maar is ook heel erg van deze tijd. In de nieuwste thriller van Steven Soderbergh komen jarenzeventigparanoia en pandemiepsychologie spannend samen. Helaas maakt Soderbergh alleen nog maar films voor streamingdiensten; de auditieve en visuele vondsten in Kimi zouden mooi tot hun recht komen in de bioscoop.

Soderbergh is al jaren kritisch over hoe moeilijk het is geworden geld te krijgen om in Hollywood een goede film te maken. Deels daarom kondigde hij zelfs even zijn pensioen aan in 2012, hoewel hij daar al snel op terugkwam. In die context is het daarom niet zo vreemd dat hij steeds minder is gaan werken met de grote studio's, en steeds meer in de televisie- en streamingwereld.

Unsane, zijn laatste bioscoopfilm, draaide hij alweer in 2017. Hoewel de films die hij sindsdien voor Netflix en HBO maakte, niet allemaal getuigen van de voor hem kenmerkende experimenteerdrift (binnen het kader van de Hollywoodfilm), is dat ergens toch jammer. Zo zou het geweldig zijn om de zeer expressief vormgegeven achtervolgingsscènes in Kimi op groot scherm te zien, met een bijbehorend geluidssysteem.

Geluid speelt sowieso de hele film door een belangrijke rol. Niet zo gek, want Soderbergh en scriptschrijver David Koepp haalden voor Kimi duidelijk de mosterd bij The Conversation en Blow-Out. Net zoals de hoofdpersonen in die klassiekers ontdekt Angela Childs een mogelijke moord in een geluidsfragment.

De Kimi van de titel is een machine die net zoals Siri of Alexa op je stem reageert en commando's uitvoert. De Kimi werkt echter niet met algoritmes voor verbetering van haar service, maar met mensen. Angela is er daar een van: haar werk bestaat uit het beluisteren van anonieme opnames waarbij de Kimi de klant verkeert begreep. Dan voert zij wat nieuwe code in het systeem in, waardoor die specifieke fout niet meer gemaakt wordt. Totdat ze op een dag iets heel naars denkt te horen gebeuren.

Als zij haar koptelefoon opzet om aan het werk te gaan, valt even de hele geluidsband van Kimi stil. Het is een oase van rust in het geluidsdesign, dat juist voortdurend het gezoem van machines om ons heen benadrukt. Hiermee wordt de angst en mentale onrust van Angela benadrukt, die al voor de pandemie nauwelijks haar appartement uit durfde te komen. Hoewel er geen lockdown meer is in het verhaal van Kimi, leeft Angela nog in een psychische lockdown waar ze niet uit kan komen.

Daardoor wordt het afspreken met de overbuurman voor een ontbijt buiten de deur (bij de foodtruck in de straat) al een hele opgave. Allerlei handelingen voor het uit de deur gaan krijgen door close-ups en de montage extra nadruk, tot het moment waarop ze de sleutel in haar deur moet omdraaien. Een alledaagse handeling waar de meesten van ons nooit bij stilstaan.

Maar voor haar is het een te grote opgave. Terwijl Angela in frustratie voor haar deur neerzakt, knipt Soderbergh van een close-up van de sleutel in haar hand naar een shot van ver en bovenaf. Om invoelbaar te maken hoe klein ze zich op dat moment voelt, en om haar isolement en fysieke afstand tot de rest van de wereld te benadrukken. Voordat ze daarvan kan bijkomen, wordt in het appartement boven haar de verbouwing ingezet met gezellige pneumatische boorhamers. De beste verbeelding in een (Hollywood)film tot nu toe van hoe de lockdowns voor velen van ons voel(d)en?

Als ze dan toch wel naar buiten moet om de mogelijke moord te melden bij iemand van het bedrijf en de FBI in te schakelen, wordt het geluid pas echt overweldigend. Het beeld verandert ook en lijkt voorbij te razen terwijl Angela er doorheen strompelt. Zo zie en hoor je heel goed hoe het voor Angela voelt om alleen al naar buiten te gaan. Wat sommigen van ons nu ook voelen als we weer voor het eerst in een grote menigte terechtkomen, bedoeld of onbedoeld.

Deze expressieve scènes zijn daardoor op zichzelf al spannend, en dan wordt de spanning opgevoerd door een letterlijke achtervolging door de straten van Seattle. Waar ben je nog veilig, als je met de technologie van nu overal en altijd in de gaten kan gehouden worden? Soderbergh en scenarist David Koepp spelen slim in op moderne angsten rondom privacy en surveillance, terwijl de schatplichtigheid aan die eerdergenoemde klassiekers en ook Rear Window aangeeft hoe tijdloos deze zorgen eigenlijk zijn.

Dat alles had misschien nog iets meer uitgewerkt kunnen worden, maar er valt ook heel wat te zeggen voor de lengte van Kimi zoals die nu is: slechts 89 minuten. In het huidige Amerikaanse filmlandschap vol veel te lange films die matig met die gebruikte tijd omgaan, is deze effectieve thriller met gewaagde stilistische keuzes een verademing.

Kimi is te zien bij HBO Max.