Ouwehoeren
Recensie

Ouwehoeren (2011)

Indrukwekkend portret van twee oude hoeren heeft een serieuze ondertoon maar is vooral hartverwarmend.

in Recensies
Leestijd: 3 min 7 sec
Regie: Rob Schröder en Gabriëlle Provaas | Cast: Martine en Louise Fokkens, e.a. | Speelduur: 80 minuten | Jaar: 2011

De eeneiige tweelingzussen Martine en Louise Fokkens lijken niet alleen sprekend op elkaar, maar dragen doorgaans ook exact dezelfde kleren. Ze zijn een opvallende verschijning, des te meer omdat ze beiden meer dan vijftig jaar als prostituee op de Amsterdamse wallen werkten. In eerste instantie is het idee vooral grappig of zelfs wat ongeloofwaardig: een documentaire over twee hoeren van negenenzestig jaar oud. Maar de documentaire wil van die insteek niets weten. Het regisseursduo heeft met respect en liefde voor de dames, het oudste beroep van de wereld en de stad Amsterdam een prachtige documentaire afgeleverd.

Aanvankelijk valt er veel te lachen in de documentaire. Niet om de belachelijkheid van de dames of hun beroep, nee juist om de dames zelf. Ze zijn oprecht en scherp van tong en om die reden erg grappig en om direct van te houden. Maar het is niet alleen maar lachen, gieren en brullen om de kwieke dames. Hun leven heeft namelijk ook veel donkere kanten, want de dames zijn niet vrijwillig achter de ramen beland, ook vijftig jaar geleden waren er al gewelddadige vriendjes en pooiers. We volgen de dames een jaar van de lente tot de winter en als kijker doorloop je samen een emotioneel traject van vrolijk en grappig naar reflectie, pijn en spijt, maar altijd is daar de dappere opgewektheid van de dames die ze inmiddels berusting geeft in hun lot.

De documentaire is gebaseerd op het boek Ouwehoeren: verhalen uit de peeskamer dat werd samengesteld door Gabriëlle Provaas. Voor de documentaire vroeg ze Rob Schröder, die veel ervaring heeft met het maken van documentaires, om het wonderlijke levensverhaal van de dames visueel vast te leggen. Ze volgen de dames in hun dagelijkse bezigheden, observeren ze tijdens hun werkzaamheden, of tijdens het bezigen van hun grote hobby schilderen, maar nemen ze ook mee naar emotioneel gevoelige plaatsen uit hun verleden. Zo weten ze een waardige, complete documentaire te maken.

Ouwehoeren is overigens niet zomaar een leuke titel. Het woord komt van het oeverloze geklets van oude hoeren die met praten hun klanten paaien en op die manier zo min mogelijk de werkelijke daad hoeven uit te voeren. Ouwehoeren is ook ouderwets Amsterdams. Het is de sociale lijm tussen mensen die hun dagelijkse bestaan dragelijk en aangenaam proberen te maken. Louise en Martine zijn er meesteressen in.

Beide dames vertellen honderduit over hun verleden, mannen en kinderen, maar natuurlijk ook over hoe de Amsterdamse wallen uitgroeiden tot een toeristische trekpleister, hoe hun werk hierdoor veranderde en hoe de klanten met hen meegroeiden. Zo biedt de documentaire ook een leerzame kijk op een wereld en een beroep dat ondanks zijn eeuwige populariteit een slecht maatschappelijk aanzien heeft en voor velen ook heel onbekend is.

Louise werkt niet meer achter het raam vanwege haar reuma, maar bezoekt haar zus Martine dagelijks op haar werkplek op de wallen of ze spreken thuis af om te kletsen, te eten of stilzwijgend te schilderen. Alles doen ze met hun eeuwige opgewektheid, zo ook het organiseren van een tentoonstelling van hun schilderijen. De kracht van de documentaire zit hem in het oprecht tonen van al deze gebeurtenissen. Vrijwel nergens heb je het gevoel naar gemanipuleerde beelden te kijken, ook al zal dat af en toe vast het geval zijn. De makers weten bovendien op indrukwekkende wijze de juiste verhouding te vinden tussen het vrolijke, humoristische voorkomen van de dames en de serieuze, pijnlijke laag die daaronder zit. Martine en Louise zijn oude hoeren, maar door de prachtige documentaire zult u van ze houden als twee mensen met alles erop en eraan, die boven alles houden van elkaar en van het leven.