Cold Souls
Recensie

Cold Souls (2009)

Tragikomische sciencefiction in de stijl van Charlie Kaufman. Zelfs qua kwaliteitsniveau gaat de vergelijking helemaal op.

in Recensies
Leestijd: 2 min 32 sec
Regie: Sophie Barthes | Cast: Paul Giamatti (Paul Giamatti), David Strathairn (Dr. Flintstein), Emily Watson (Claire), Dina Korzun (Nina), Lauren Ambrose (Stephanie), e.a. | Speelduur: 97 minuten | Jaar: 2009

Aan de basis van Cold Souls staat een droom van regisseuse Sophie Barthes waarin Woody Allen door het lint gaat als hij erachter komt dat zijn ziel een kikkererwt is. De hoofdrol ging uiteindelijk niet naar Allen, maar naar Paul Giamatti. Als er namelijk iemand is van wie wij direct geloven dat hij last heeft van een drukkende ziel is hij het wel. En dus mag Giamatti in de huid kruipen van, jawel, Paul Giamatti.

Cold Souls is het tragische en hilarische verhaal van een worstelende acteur. De acteur in kwestie is Paul Giamatti. Paul zit middenin de repetities voor het beroemde toneelstuk Uncle Vanya en hierdoor voelt zijn ziel loodzwaar aan. Fysiek en mentaal lijdt hij daar zo erg onder dat hij niet lang twijfelt als hem wordt aangeraden zijn ziel tijdelijk te laten verwijderen. De ziel van Paul (die de vorm heeft van een kikkererwt) wordt door middel van bestraling uit zijn lichaam gehaald en direct voelt hij zich een stuk lichter en gaat het acteren hem veel makkelijker af. Totdat het lege en verveelde gevoel zijn spel naar beneden haalt en Paul zijn oude ziel weer terug wil. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan, want enkele Russische zielhandelaren hebben wel interesse in de ziel van een bekende acteur.

Cold Souls zal bij velen ongetwijfeld associaties oproepen met de films van Charlie Kaufman. Vooral met Being John Malkovich en The Eternal Sunshine of the Spotless Mind, toevallig ook mijn twee favoriete films van de beste man, heeft Cold Souls op het eerste gezicht veel gemeen. Maar hoewel het bizarre verhaal en de thematiek zomaar uit de koker van Kaufman zouden kunnen komen, is de aanpak hier veel minimalistischer. Cold Souls leunt nauwelijks op heftige plotwendingen en vertelt zijn verhaal in tegenstelling tot de meeste Kaufmans met zo min mogelijk poespas.

Waar Cold Souls wel zwaar op leunt is een prachtig scenario dat zowel tragisch als hilarisch is. Mooie momenten zijn de scènes waarin Paul faliekant weigert om zijn ziel in New Jersey te laten opslaan of de steeds terugkerende toespelingen op de ziel van Al Pacino. Giamatti maakt ondertussen indruk door duidelijk zichtbaar te maken dat Paul zijn ziel kwijt is zonder hem volledig apathisch neer te zetten. Tijdens de operatie is vijf procent van de ziel van Paul achtergebleven. Het is genoeg voor Paul om depressief te worden en ruimschoots genoeg voor de kijker om met Paul mee te leven.

Cold Souls is een komedie die waarschijnlijk met elke kijkbeurt grappiger zal worden. Het is ook een tragedie die ontroert en tot nadenken stemt over identiteit en menselijkheid. En Cold Souls is een heel realistische sciencefictionfilm. Niet in de zin dat we binnenkort iemands ziel kunnen verwijderen, maar dat er genoeg op de markt is waarmee we onze zielenpijn kunnen verzachten. Misschien lijkt Pauls toestand daarom wel zo veel op die van iemand die constant high is.