Molière
Recensie

Molière (2007)

Prettig, lichtvoetig kostuumdrama.

in Recensies
Leestijd: 3 min 3 sec
Regie: Laurent Tirard | Cast: Romain Duris (Jean-Baptiste Poquelin dit Molière), Fabrice Luchini (M. Jourdain), Laura Morante (Elmire Jourdain), Edouard Baer (Dorante), Ludivine Sagnier (Célimène) e.a. | Speelduur: 120 minuten | Jaar: 2007

Jean-Baptiste Poquelin, artiestennaam Molière, was een toneelschrijver en acteur in het zeventiende eeuwse Frankrijk. Hij wordt gezien als een van de meesters van de westerse komedie en schreef (en speelde in) o.a. Le Misanthrope, L’École des Femmes, L’Avare ou l’École du Mensogne, Le Bourgeois Gentilhomme en Tartuffe ou l’Imposteur. De film Molière is speculatieve fictie waarin verhaalelementen en personages uit een aantal van die stukken zijn gebruikt om een fictief deel uit Molières leven te vertellen. In andere woorden: de film verzint de gebeurtenissen die Molière hebben geïnspireerd voor zijn beroemde toneelstukken.

Met die stukken maakte Molière in zijn echte leven naam en faam in Parijs, maar wel na veertien jaar onsuccesvol te zijn geweest. Poquelin belandde zelfs in de gevangenis omdat hij zijn schuldeisers niet kon betalen. Er bestaat geen consensus onder historici over hoe hij daar uit is gekomen om vervolgens met een groep toneelspelers jarenlang door het land te gaan trekken. Speculaties van regisseur-schrijver Laurent Tirard vormen het verhaal van de film, dat weer gebaseerd is op verschillende toneelstukken.

De komische acteur Molière wordt in deze versie van zijn leven uit de gevangenis gehaald door ene meneer Jourdain, een rijke koopman met de ambitie om tot de adelstand verheven te worden. M. Jourdain laat zich daarom onderwijzen in allerlei kunsten; van dans tot schilderen. Hij wil dat Molière hem leert acteren. Maar omdat zijn vrouw dit niet mag weten (Jourdain wil de aantrekkelijke jonge en edele weduwe Célimène het hof maken met zijn acteerkunsten) moet de toneelschrijver zich voordoen als Tartuffe, een geestelijke die Jourdains jongste dochter het een en ander zou moeten bijbrengen.

De zaken worden nogal ingewikkeld als Molière, die zijn jolige en vrijdenkende natuur niet goed kan verbergen, gevoelens krijgt voor mevrouw Jordain, die misschien wel wederzijds zijn. Ondertussen houdt de in schulden stekende edelman Dorante meneer Jourdain aan het lijntje door hem allerlei beloftes over Célimène en over audiënties met de Franse koning te doen, terwijl hij voortdurend geld leent van Jourdain zonder ook maar van plan te zijn een cent terug te geven.

Molière worstelt de hele film door met zijn pogingen een tragedie te schrijven, omdat hij ervan overtuigd is dat alleen door middel van tragedie iets wezenlijks over het leven gezegd kan worden, en dat komedie geen echte betekenis heeft. Zijn interactie met mevrouw Jourdain brengt hem uiteindelijk op andere gedachten, waarna hij zijn beroemde komedies gaat schrijven waarin de samenleving en de adel gepersifleerd worden. Het idee dat komedie ook betekenis kan hebben lijkt een beetje de boodschap van de film te zijn geworden.

Echter, als Tirard echt iets betekenisvols had willen overleveren had zijn film wel wat grappiger mogen zijn en meer als een echte komedie mogen overkomen. De lichte toon is er wel, en vooral Fabrice Luchini haalt regelmatig het maximale uit zijn komische M. Jourdain, maar uiteindelijk is het niet genoeg om echt een punt te maken.

Het blijft dus bij een uitstekend geacteerd, lichtvoetig kostuumdrama met de gebruikelijke intriges, liefdesperikelen en gekonkel, vol verwijzingen naar het werk van Molière. Veel meer dan dat is het niet. Molière bevat een aantal ijzersterke scènes, maar er had meer in gezeten en het had allemaal wel wat scherper gemogen. Molières toneelstukken stuitten ooit op veel verzet binnen de heersende klassen omdat hij die scherp op de hak nam. Dergelijke reacties zal deze film niet uitlokken.