Oldboy
Recensie

Oldboy (2003)

Tweede van een drieluik over het thema ‘wraak’, een diepgewortelde en bijzonder motiverende menselijke emotie die regisseur Park enorm intrigeert.

in Recensies
Leestijd: 3 min 16 sec
Regie: Park Chan-wook | Cast: Choi Min-sik (Oh Dae-su), Yoo Ji-tae (Lee Woo-Jin), Gang Hye-jung (Mi-do) e.a

Park Chan-wook is een filosoof die na het afronden van zijn studie besloot zijn gedachtegangen over de menselijke moraliteit niet vast te leggen in boeken die nooit iemand leest; hij koos voor het medium 'film'. Met Joint Security Area maakte hij al een aangrijpende en integere film over de Gedemilitaliseerde Zone tussen Noord- en Zuid-Korea. Sympathy voor Mr. Vengeance is de eerste van een drieluik over het thema 'wraak', een diepgewortelde en bijzonder motiverende menselijke emotie die Park enorm intrigeert. Deze twee films zijn wellicht net zo mooi als Oldboy, aan het grote publiek zijn ze echter compleet voorbij gegaan. Maar wanneer niemand minder dan juryvoorzitter Quentin Tarantino Oldboy uitroept tot zijn favoriete film van het laatste filmfestival in Cannes, terwijl de meer politiek gemotiveerde dan door filmische kwaliteiten geïnspireerde keuze voor de hoofdprijs valt op Michael Moore's Fahrenheit 9/11, kan de wereld blijkbaar niet meer om Park Chan-wook heen.

Op de dag dat Oh Dae-su eigenlijk thuis had moeten zijn voor de verjaardag van zijn dochtertje wordt hij opgepakt wegens openbare dronkenschap. Na zich een avond te hebben misdragen op het bureau wordt hij weer op straat gezet. Even later wordt hij ontvoerd terwijl hij op weg is naar zijn vrouw en dochtertje. Hij ontwaakt in een geïmproviseerde gevangenis, waar hij op de televisie het nieuws ziet van de moord op zijn vrouw. Voor de politie is hij de belangrijkste verdachte.
Oh Dae-su begint zich af te vragen wie hij in zijn leven allemaal gekwetst of benadeeld heeft. Hij traint zijn lichaam en zijn geest voor het moment waarop hij wraak kan nemen op de persoon die hem zijn gelukkige leven heeft ontnomen. Het verstrijken van de tijd houdt hij bij met tatoeages die hij op zijn lijf aanbrengt.

Na 15 jaar gevangenschap bevindt Dae-su zich even plotseling weer op straat, in het bezit van een goed gevulde portemonnee en een mobieltje. Terwijl hij in een restaurant zit te eten (in een scene die zeker tot de nodige controverse zal leiden) wordt hij gebeld door een man die hem uitdaagt uit te zoeken waarom hij zolang gevangen heeft gezeten. Met behulp van de jonge vrouw Mi-do vindt Dae-su zijn gevangenis terug. De ondervraging van zijn voormalige cipier verdient een plaats in de annalen van de filmhistorie, direct naast de beroemde 'tandarts-scene' van Marathon Man. Uiteindelijk vindt Dae-su zelfs zijn ontvoerder terug. Deze stelt hem een spel voor: als Dae-su binnen 5 dagen weet te achterhalen waarom hij is ontvoerd, zal de ontvoerder zelfmoord plegen. Slaagt hij hier echter niet in, dan zal Mi-do worden vermoord. Het verhaal eindigt in een climax waarin je als kijker niet meer weet voor wie je nu de meeste sympathie moet voelen.

Park slaagt er in ook een verfrissende, positieve kijk te bieden op de emotie die over het algemeen alleen van haar negatieve, destructieve kant wordt belicht. In Oldboy leidt wraak ook tot een catharsis en blijkt het achterhalen van het antwoord op de vraag 'waarom?' veel relevanter en bevrijdender dan het voltrekken van de wraak.

Begeleid door een bijzonder effectieve soundtrack weet Park van dit intrigerende gegeven ook nog een visueel juweeltje te maken. Zo zien we Oh Dae-su, slechts gewapend met een klauwhamer, een bende vechtjassen te lijf gaan in een lange gang, in een scène die uit één take bestaat. Ook een prachtig visueel kunststukje is Oh Dae-su's poging een stuk van zijn verleden te reconstrueren, waarbij hij de jeugdige Oh volgt in een Escheriaans doolhof van trappen en gangen. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden.
Maar mooie beelden alléén leveren nog geen mooie film op. Daar heb je ook nog goede acteurs voor nodig, en een regisseur die erin slaagt de kijker tot op het bot bij de beleving van de karakters te betrekken. Oldboy slaagt in deze opzet. Had Tarantino tóch gelijk...