De IJslandbende
Recensie

De IJslandbende (2018)

Nederlandse jeugdfilm profiteert van een fijne cast en mooie locaties.

in Recensies
Leestijd: 2 min 36 sec
Regie: Mans van den Berg | Cast: Sem van Butselaar (Sem), Mohamed Bayu (Mo), Obadh Kheir Eddin (Ghandi), Babbelot Leeman (Stella), Ashwin Evers (Ashwin), Connor van Wijk (Anton), e.a. | Speelduur: 73 minuten | Jaar: 2018

De IJslandbende is tot stand gekomen met behulp van crowdfunding: via een website konden mensen geld doneren aan dit filmproject. Alle donateurs mochten vervolgens zelf opdraven als figuranten of hielpen mee achter de schermen. Jonge vrijwilligers hielden zich onder meer bezig met de art direction en de visagie. Dat enorme enthousiasme betaalt zich uit in een aanstekelijke Nederlandse jeugdfilm.

Het verhaal draait om de twaalfjarige Sem, die ter nagedachtenis aan zijn overleden vader een expeditie naar IJsland wil ondernemen. Daartoe verzamelt hij verschillende leeftijdsgenootjes om zich heen die hem zullen vergezellen op de gevaarlijke tocht. Vijf jongens en één meisje vormen in die hoedanigheid de 'IJslandbende', een clubje dat compleet voorzien is van een uitvalsbasis in de nabijgelegen bossen. Aldaar bereiden de tieners zich voor op de extreme weersomstandigheden, bijvoorbeeld door zichzelf op te sluiten in een koelkast.

Mo, Ghandi, Ashwin, Anton en Stella zien de activiteiten vooral als een leuke manier om de zomervakantie door te komen, maar voor Sem is het menens. Sinds Sems stiefvader (die gekscherend de 'kikkerlikker' wordt genoemd) zijn intrek heeft genomen, is de situatie bij hem thuis onhoudbaar geworden. Op het eerste gezicht lijkt deze man een vriendelijke yogaleraar, maar in het geheim bekokstooft hij allemaal vuile plannetjes. Genoeg reden voor Sem om op avontuur te gaan.

In de kern gaat De IJslandbende over een jongen die zijn verdriet een plaats probeert te geven. Hoe zwaar dat misschien ook mag klinken, de film is zeker geen tranendal geworden. Grofweg valt de film uiteen in twee delen, die elkaar op een mooie manier complementeren. In de eerste helft staan jeugdigheid en gekkigheid centraal, in de tweede helft komen de wat meer volwassen thema's bovendrijven. Dankzij het fijne scenario van Mans van den Berg, Dagmar Werkhoven en Thomas Dolman verloopt deze overgang op een geloofwaardige manier.

Bovendien is het aardig dat de landschapsbeelden dit coming-of-ageverhaal ondersteunen. De zomerse beelden in Nederland benadrukken de onbezorgdheid van de jeugd, terwijl de gure beelden van IJsland het verdriet en de eenzaamheid onderstrepen.

Jonge kijkers zullen weinig moeite hebben om zich te identificeren met de hoofdpersonages. De makers hebben hun best gedaan om de belevingswereld van tieners zo goed mogelijk te benaderen. Dat ze daarbij niet alle clichés weten te omzeilen is ze vergeven, want het is vooral het plezier van de fijne cast dat de boventoon voert. En dat is zeker een vermelding waard, aangezien de meeste jonge spelers nog nooit eerder hebben geacteerd.

Ook is het aangenaam om te zien dat het groepje een dwarsdoorsnede is van de moderne Nederlandse samenleving, zonder dat daarmee constant moet worden gewezen op culturele verschillen. Het maakt geen donder uit of je uit Suriname, Syrië of de Achterhoek komt, want échte vriendschap ontstijgt de verschillen en is gericht op overeenkomsten. Dat is de boodschap die de makers van De IJslandbende, bedoeld of onbedoeld, voor de voeten van de kijker werpen. Een hoopvolle boodschap, uitgedragen door een groep enthousiaste filmmakers.