Veearts Maaike
Recensie

Veearts Maaike (2019)

Een bevlogen veearts en de ontwikkelingen in de moderne veeteelt staan centraal in deze intrigerende maar wat rommelige docu.

in Recensies
Leestijd: 3 min 1 sec
Regie: Jan Musch en Tijs Tinbergen | Speelduur: 96 minuten | Jaar: 2019

De rond het Groningse Loppersum werkzame veearts Maaike van den Berg liep als kind een dagje mee met een dierenarts en wist toen dat ze dat ook wilde. Naar eigen zeggen had het werk een bijzondere sfeer: stoer en gezellig. Jaren later is Maaike daadwerkelijk werkzaam als rundveearts bij een grote praktijk. In de documentaire met de veelzeggende titel Veearts Maaike lopen we net als de kleine Maaike van toen mee met een veearts.

De filmtitel is recht voor zijn raap en illustratief voor het werkmilieu van de veearts. Als vrouw staat ze haar mannetje tussen de boeren, waarbij de liefde voor hun dieren ervan afdruipt. Door te kiezen voor groot vee, weet Maaike dat ze geen gemakkelijke baan heeft. De openingsscène van de docu van Jan Musch en Tijs Tinbergen drukt ons meteen met de neus op de feiten. Een doodgeboren kalf is de voorbode van akelige momenten die komen gaan. Net als het leven zelf.

Maar er komt ook veel moois voorbij, al moet je opgewassen zijn tegen veel geboortes en een keizersnede om een kalventweeling ter wereld te brengen. Als tegenwicht zien we ook een koe die door haar poten is gezakt en afgemaakt moet worden met doorgesneden keel. Wat deze grafische momenten in ieder geval duidelijk maken is dat een werkdag van een veearts afwisselend en nooit hetzelfde is als de dag ervoor. De alom gerespecteerde Maaike heeft een goede band opgebouwd met de boeren in haar regio. Ze denkt mee over de plannen voor een nieuwe megastal, maar wijst ook op de gevaren van antibiotica.

Een andere keerzijde voor de veearts zijn de enorm lange dagen die ze maakt. Via diverse besturen heeft ze zich een positie verworven op het beleidsmatige vlak. De consument wil steeds goedkoper vlees, maar wel op een veilige manier gefokt. Het gevolg is dat veel veetelers aan de antibiotica zijn gegaan, wat slecht is voor mens en dier. Er is een trend te bespeuren waarbij de boeren daar langzaam maar zeker op terugkomen. Dat heeft echter weer zijn prijs, zowel in figuurlijke zin als in de schappen van de supermarkt.

En dan is er nog Europa die zich tegen van alles aan bemoeit en steeds meer beperkingen oplegt. Veearts Maaike wil daarom verder kijken dan bedrijfsgezondheidsplannen, het ter wereld brengen van kalveren en maandelijkse bezoeken aan de boeren in de buurt. Met pijn in het hart denkt ze na over een positie achter de schermen, waarbij ze minder dieren ziet maar meer de regie pakt. Het contrast tussen het werk in het veld en het beleidsmatige werk wordt door de makers van deze innemende documentaire niet altijd even slim aangepakt.

Het gevolg is een portret dat enerzijds draait om de passie van een vrouw voor haar werk en anderzijds het grote plaatje schetst van de problemen waarmee de moderne veeteelt worstelt. Een echte lijn is er niet in te ontdekken en Musch en Tinbergen springen van de hak op tak. De ontwikkelingen in Europa en bij de beleidsmakers hebben natuurlijk invloed op het werk met de dieren, maar de regisseurs pakken het te fragmentarisch aan. Het vergt dan ook enig denkwerk en inzicht om te zien hoe praktijk de theorie beïnvloedt en andersom.

Ondanks deze rommelige benadering is Veearts Maaike een intrigerende kijk op het vak van veearts waarbij een bevlogen vakvrouw centraal staat. Over haar privéleven kom je vrijwel niets te weten. Of de stoerheid en gezelligheid die Maaike van den Berg ooit voor zich zag nog steeds bestaat nu het de dagelijkse realiteit is geworden, mag de kijker zelf bepalen.