in Recensies
Update:
In de Amerikaanse stad Seattle werden tussen 1992 en 1996 talloze banken beroofd door dezelfde man. In eerste instantie alleen het geld uit de lades, daarna zelfs de voorraad in de kluis. De politie en de FBI deden hun best om deze man, of groep, op te pakken, maar ze konden niet eens vaststellen wie hij was. Deze documentaire laat zien hoe zowel zij als de overvallers te werk gingen, en is tegelijkertijd een portret van de man die het allemaal bedacht.
En dat is Scott. How to Rob a Bank begint met een introductie die spreekt over een mysterieuze man, en slaat vervolgens op prettige wijze een onverwachts pad in door meteen te openbaren wie dat is. Scott was een volwassen man die woonde in een boomhut, of eerder een boomhuis van twee verdiepingen - en iemand die daar heel gemaakt nonchalant over doet, maar ondertussen helemaal weg is van zichzelf.
Oftewel: iemand waar de meeste mensen makkelijk door gecharmeerd raken. Een apart figuur in een aparte woning, en dan loopt hij ook nog eens de helft van de tijd poedelnaakt rond. In een korte tijd schept de documentaire een duidelijk beeld van de psyche van Scott. Zijn religieuze achtergrond en tegendraadse aard zorgen er voor, dat hij iemand is die meent op deze aarde te zijn gezet voor een speciaal doel. Kennelijk is dat banken overvallen, omdat hij op die manier zelf flink kan verdienen en een piepklein beetje daarvan doneren aan een goed doel dat in zijn straatje past.
Gelukkig was hij bevriend met iemand die een videocamera bezat en deze graag gebruikte. Hierdoor is voor deze blik op Scott veel beeldmateriaal van hem, inclusief het nepgedrag van zogenaamd nonchalant chillen op zijn balkon in zijn blootje. Dan begint de opzet voor de overvallen. Het is bizar hoe makkelijk Scott mensen kon overhalen om hem te helpen.
Een van hen is Steve Meyers, een kunstenaar wiens werk zowaar verkocht. Maar toch vond hij het een leuker idee om banken te overvallen omdat hij een hekel aan ze heeft (en te kortzichtig was om in te zien dat het aanwezige klanten en medewerkers een trauma geeft). Een andere vriend merkt droog op dat 'als een vriend je vraagt om mee te helpen met een overval, dan doe je dat gewoon'.
Dan komt de tijdlijn, en komt de politie en FBI wat meer aan het woord. Apart om te zien hoe beide misdaadbestrijders elkaar niet mogen en zich ietwat negatief over elkaar uitlaten. Het is standaard gedrag in fictieve films en series, kennelijk is dat niet uit de duim gezogen. Van de overvallen zijn hier en daar wat beelden van de beveiligingscamera's, maar deze documentaire heeft ook zelf veel in scène gezet. Soms kan dat storen, maar in How to Rob a Bank voelt het organisch. Sterker nog: dit is zelfs erg goed uitgevoerd, een beetje in de stijl van een strakke misdaadfilm.
Want behalve dat men ze de Hollywood Bandits noemde vanwege hun professionele vermommingen, werd Scott geïnspireerd door een film (Point Break) om banken te beroven, en verloopt deze hele zaak als een misdaadfilm. Eerst begint het met "kleine" bedragen, minder dan twintigduizend dollar per overval. Handlanger Steve vindt het niet genoeg en haalt Scott over om voor meer te gaan. Ze worden gierig.
Net als in een film pakken ze het professioneel aan. Er wordt zelfs een vriendin overgehaald om te gaan werken bij een bank zodat zij alle informatie over de werkwijze kan doorspelen. Alles gaat goed en ze zijn op den duur van mening dat het mooi is geweest. En net als in de film wil Scott het nog een keer doen, afsluiten met een knaller: meerdere overvallen op dezelfde dag!
En daar gaat het mis. Dit is misschien een documentaire, maar de climax is spannend - zelfs wetende dat ze worden opgepakt, aangezien Steve een van de mensen is die wordt geïnterviewd. Inclusief achtervolging en schietpartij. Steve benoemt nog even hoe hij in deze situatie toch nog een beter mens is dan de kijker, door te vermelden dat hij naar de berg geld keek en zich realiseerde dat wij allemaal idioten zijn om zich zo in te spannen voor dit belachelijke papier.
In de VS was deze zaak in de jaren negentig misschien bekend, maar deze was niet groots genoeg om ook hier het nieuws te halen. De aanpak van deze documentaire wijkt een klein beetje af van de standaard, maar ook weer niet zo veel dat het echt verfrissend is. En het is weer een fraai plaatje van Amerikanen die, ondanks het sterk aanwezige geloof, toch een wankel moreel kompas lijken te hebben.
How to Rob a Bank is te zien bij Netflix.
