The Gift
Recensie

The Gift (2015)

De bij ons vooral als acteur bekende Joel Edgerton bewijst met huisvredebreukthriller The Gift ook met de rol van regisseur uit de voeten te kunnen.

in Recensies
Leestijd: 4 min 5 sec
Regie: Joel Edgerton | Cast: Jason Bateman (Simon), Rebecca Hall (Robyn), Joel Edgerton (Gordo), Allison Tolman (Lucy), Tim Griffin (Kevin Keelor), e.a. | Speelduur: 108 minuten | Jaar: 2015

Simon en Robyn verruilen het koude Chicago voor het zonnige Californië om een nieuwe toekomst en wellicht ook een gezin te starten – iets wat in Chicago ook al geprobeerd is, zo leren we. Simon is er de man niet naar om stil te blijven staan bij het verleden en met zijn nieuwe topbaan en hun nieuwe huis in de heuvels staat niets hun geluk in de weg. Tot ze een oud-klasgenoot van Simon tegen het lijf lopen. Deze Gordo – type rare snuiter van het sneue soort – laat het ene na het andere cadeau achter bij de voordeur en staat onaangekondigd op de stoep als Simon naar zijn werk is en Robyn alleen thuis is. Niet alleen vreemd en ongemakkelijk, maar al snel ook opdringerig en griezelig. Als hij zich tot een stalker ontpopt weet Gordo het schijnbaar perfecte leven van Simon en Robyn zo te ontregelen dat hun huwelijk scheurtjes begint te vertonen. Is er iets wat Simon zijn vrouw niet vertelt?

Dit najaar is hij niet van het bioscoopscherm te slaan, maar Joel Edgerton heeft van ver moeten komen. De Australiër, bekend van zijn rol als geldmagnaat Tom Buchanan in The Great Gatsby, wist al van kinds af aan dat hij de filmbusiness in wilde en ook zijn broer Nash heeft altijd die ambitie gehad. Tot de homevideo’s van de familie Edgerton behoort dan ook een grote collectie aan zelfgemaakte films. Beide mannen worden uiteindelijk acteur en filmmaker, al staat broer Nash (in de beginjaren maar ook nu nog) vaker als stuntman op de titelrol en Joel als producent of scenarioschrijver. Via een reeks korte films, series, scenario’s en talloze acteerklussen is het de Australiër eindelijk gelukt zichzelf de laatste jaren in de kijker te spelen. Momenteel is hij te bewonderen in Life, de nieuwe film van Anton Corbijn en in gangsterfilm Black Mass speelt hij tegenover Johnny Depp en Benedict Cumberbatch. En nu is er The Gift, een film waarin Edgerton niet alleen de rol van Gordo speelt, maar ook een rolprent die hij zelf produceerde en waarvoor hij op de regiestoel kroop en het scenario schreef.

Het is een niet geheel onverstandige keuze om in dat geval een genrefilm te maken. De wetten zijn duidelijk. The Gift volgt nauwgezet de paden van het genre: in dit geval een combinatie van stalkerthriller, 'home invasion'-thriller en wraakfilm. Een gezonde relatie en rooskleurige toekomst worden aan het wankelen gebracht door de komst van een indringer. Verwijzingen genoeg. De film heeft het ouderwetse thrillergevoel van de late jaren tachtig en beginjaren negentig en doet denken aan Fatal Attraction en Dead Calm. Ook ademt The Gift met diens klassieke gevoel van suspense de sfeer van Alfred Hitchcock, waarvan Edgerton zegt een groot fan te zijn.

Zijn regiedebuut speelt met de façade van het gelukkige gezinsleven in de Amerikaanse suburbs. De keurige buitenkant wordt door die derde partij beetje bij beetje afgebroken, tot het punt waarop het hele bestaan en de eigen identiteit tot wankelen wordt gebracht. Maar zo ver als voorgangers zoals Straw Dogs of de thrillers van Michael Haneke of Roman Polanski gaat The Gift nergens. Uiteindelijk zijn die effectiever – en enger – omdat het psychologische thrillers zijn die juist geen vragen stellen bij de psychologie. Haneke geeft geen verklaring voor het kwaad, waar Edgertons personages de hele zaak tot de bodem willen uitzoeken.

Iets meer suggestie had The Gift geen kwaad gedaan. Echt verrassend wordt het nergens. Tegelijkertijd is de film er juist een die het moet hebben van suggestieve dreiging en met dat aspect zit het wel snor. Nergens wordt het expliciet en geweld is bijna geheel afwezig. De regisseur heeft goed naar de Master of Suspense gekeken. Het glazen huis in de heuvels waar het echtpaar hun intrekt neemt wordt ultiem benut. De sfeervolle shots van cameraman Eduard Grau werken spanningsverhogend en de thriller heeft een paar verrassende wendingen en effectieve schrikmomenten in petto. Edgerton weet de spanning goed en gestaag op te bouwen, zowel fysiek als tussen de personages.

Het sterkste punt van The Gift zijn de personages, die in nevelen gehuld gaan. Een nevel die in het geval van de op het oog sympathieke en betrouwbare Simon hoe langer hoe ondoordringbaarder wordt. Verfrissend om Jason Bateman, die het vaker van zijn komische talent moet hebben, in een dergelijke rol te zien. Ook Gordo is een niet te peilen vreemdeling die de kijker lang in het ongewisse laat. Verwarring, beduchtheid en vrees, maar ook gevoelens van ongemak en medelijden wisselen elkaar af. Edgertons vertolking – de frisse blauwe ogen verscholen achter gitzwarte lenzen – transformeert van sympathiek naar crimineel, van onbeholpen tot geraffineerd en van schuldig tot onschuldig. De Australiër is niet enkel in de filmindustrie een echte kameleon, maar net zozeer op de filmset zelf.