Qala [Netflix]
Recensie

Qala [Netflix] (2022)

Meer dan een sociaal drama over klassieke Indiase filmthema's.

in Recensies
Leestijd: 2 min 39 sec
Regie: Anvita Dutt | Scenario: Anvita Dutt | Cast: Triptii Dimri (Qala), Babil Khan (Jagan), Swastika Mukherjee (Urmila), e.a. | Speelduur: 119 minuten | Jaar: 2022

In het onderhoudende Indiase drama Qala komt een jonge vrouw die het probeert te maken als zangeres mentaal onder druk te staan door de afwijzende houding van haar moeder. De film onderscheidt zich door de dromen en angsten die Qala parten spelen op een vindingrijke manier te verbeelden.

In het bijzijn van een handvol journalisten krijgt Qala in het Calcutta van de jaren dertig een gouden plaat uitgereikt. De stemming wordt bedrukt als een van de aanwezigen naar de muzikale erfenis van haar ouders vraagt. Geleidelijk loopt de scène over in een eerste flashback naar de tijden die Qala tevergeefs uit haar gedachten probeert te verdringen.

Qala's moeizame geboorte kostte haar tweelingbroer destijds het leven en haar moeder Urmila heeft het gemis van een eigen zoon nooit echt kunnen verwerken. Ze steunt haar dochter in haar wens om in navolging van haar muzikale ouders als zangeres door te breken, maar drukt haar wel op het hart dat het moeilijker zal worden, "omdat ze nu eenmaal een vrouw is". Als Qala tijdens een belangrijk eerste optreden het podium moet delen met een getalenteerde weesjongen, herkent Urmila in diens zoetgevooisde stemgeluid de gewenste zoon die ze zelf nooit mocht grootbrengen.

Door de afwijzende houding van haar moeder en de intrede van Jagan, een 'broer' tegen wil en dank, raakt Qala vervreemd van haar familie en kan ze haar eigen talent moeilijk omarmen. Regisseuse Anvita Dutt, die eveneens het scenario voor haar rekening nam, laat in de dialogen die Qala's innerlijke worsteling verklaren te weinig aan de verbeelding over.

Gelukkig is de film meer dan een sociaal drama over klassieke Indiase filmthema's (familiebanden en tradities, discriminatie in de arbeidsverdeling, de ondergeschikte positie van de vrouw in een patriarchale samenleving) die voortvloeien uit het aloude kastensysteem. Dutt wijkt op een eigenzinnige manier af van gebaande paden door Qala in de loop van de vertelling meermaals te laten (ver)dwalen in landschappen die door haar gedachten worden gevormd. Zo kan het voorkomen dat het binnenskamers plotseling sneeuwt of dat een terugkerende geestverschijning opdoemt in een onschuldige spiegel.

Die laatste ingreep is schatplichtig aan het horrorgenre en daarmee aan Dutts vorige film Bulbbul (eveneens te zien op Netflix), een folkloristisch sprookje dat helaas nogal onbeholpen is uitgewerkt en te lijden heeft onder kitscherige, soms ronduit mislukte CGI-ingrepen. Qala heeft ook wel iets van de overmatig gelikte uitstraling die Dutts vorige film in de weg zat. Alleen geeft de fantasierijke verbeelding van Qala's binnenwereld In dit geval juist een extra dimensie aan wat anders waarschijnlijk een ietwat oppervlakkige verkenning van de genoemde filmthema's was gebleven.

Triptii Dimri weet het gewicht van haar hoofdrol met speels gemak te dragen en compenseert daarmee ook het ongelukkige acteerdebuut van haar tegenspeler Babil Khan (de zoon van de bekende acteur Irrfan Khan, die ook te zien was in verschillende Hollywoodproducties). Wel een disclaimer: als je naar verwachting nog geen halve minuut kunt luisteren naar de sentimentele modulaties die Urmila's surrogaatzoon aan zijn glorieuze doorbraak moeten helpen, kun je beter een andere film aanzetten.

Qala is te zien bij Netflix.