Public Enemy Number One Part I
Recensie

Public Enemy Number One Part I (2008)

Verfilming van het gewelddadige leven van de beruchte crimineel Jacques Mesrine die in de jaren zeventig Frankrijk in zijn greep hield.

in Recensies
Leestijd: 3 min 16 sec
Regie: Jean-François Richet | Cast: Vincent Cassel (Jacques Mesrine), Cécile De France (Jeanne Schneider), Gérard Depardieu (Guido), Roy Dupuis (Jean-Paul Mercier) | Speelduur: 110 minuten | Jaar: 2009.

Public Enemy Number One deel 1 is de filmische verheerlijking van de Franse crimineel Jacques Mesrine die in de jaren zeventig in zowel Frankrijk als Canada berucht was om zijn met bravoure doorspekte geweldplegingen. Zo was het zijn stijl om niet een maar twee banken op een dag te beroven. En waarom ook niet? Als de zon maar schijnt en de vogeltjes fluiten...

De filmmakers vinden het leven van Mesrine zelfs zo verbluffend dat er een tweeluik van is gemaakt. In hun ogen wordt zijn reputatie geen recht aangedaan door zijn roemruchte daden in twee uur film te proppen. Dit eerste deel is de opzet voor zijn titel ‘staatsvijand nummer een’ van Frankrijk. Wie was deze Jacques Mesrine? “De man met de duizend gezichten.” Hij was de enige zoon uit een middenklasse familie, die zijn vader verachtte omdat deze in de Tweede Wereldoorlog geen weerstand zou hebben geboden aan de Duitsers. Zelf vecht Mesrine in de Algerijnse oorlog waar hij tot gruweldaden wordt gedwongen. Terug in Frankrijk gaat hij daar waar het geld gaat en begint met zijn beste vriend te stelen. Ze kunnen er goed van leven. Hij trouwt met de lieflijke en heetgebakerde Spaanse Sofia en ze krijgen samen twee kinderen. Tegelijkertijd begaat hij steeds grotere geweldplegingen totdat hij naar Canada moet vluchten om niet in de Franse gevangenis te belanden. Gelukkig hebben ze er daar ook genoeg van, zo leert hij uit ervaring.

Public Enemy Number One is een biopic, gebaseerd op het autobiografische boek L’Instinct de Mort dat Mesrine in de gevangenis schreef, over een crimineel die zijn leven leidt op een manier waar veel jongetjes (en waarschijnlijk ook volwassenen) van dromen. Groots, meeslepend, vol gewelddadige actie en met veel mooie en vooral gewillige dames. Gelukkig worden deze jongetjes volwassen en gaan ze inzien dat je niet altijd dwars kunt liggen. Je kunt niet alle regels en wetten aan je laars lappen en je als een cowboy gedragen omdat dit nu eenmaal je inborst is. Jongetjes veranderen uiteindelijk in mannen met verantwoordelijkheidsgevoel en realiteitszin. Jacques Mesrine bezit echter geen van beide.

Ondanks het nobele streven van regisseur Jean-François Richet om nu eens niet via Louis XIV, Jeanne d'Arc of de Franse revolutie, maar via een crimineel een microgedeelte van Frankrijks geschiedenis te verfilmen, lukt het hem niet om te laten zien wát Mesrine nou zo bewonderenswaardig maakt. Natuurlijk heeft de film met de bankovervallen die hij met zijn latere geliefde pleegt een hoog Bonnie en Clydegehalte en natuurlijk is Mesrine een makkelijk en dankbaar personage om op film te zetten, maar toch ontbreekt de motivatie achter deze glorificatie van zijn leven.

Vincent Cassel geeft alles wat hij heeft in zijn vertolking van Mesrine. Zodra hij in beeld verschijnt, ontstaat er een spanning waardoor het gevoel wordt gecreëerd dat hij ieder moment kan ontploffen. Hij heeft een manier van handelen waar enkel met een ja en amen op lijkt te kunnen worden geantwoord. Zijn fysieke transformatie waarvoor hij twintig kilo moest bijeten, maakt zijn performance nog dreigender. Naast Cassel is er één andere man die op zijn sloffen de show steelt: Gérard Depardieu als gangster en informant Guido. Deze gangster is zo enorm aanwezig, letterlijk en figuurlijk, dat hij niet zoals zijn Amerikaanse tegenhangers (ik noem geen namen) stoer hoeft te praten of vele handhangers om zich heen hoeft te verzamelen om gewichtig te lijken. Guido ís gewichtig.

Public Enemy Number One deel 1 schetst een beeld van een crimineel zonder dat er werkelijk een aanleiding is om trots te zijn op zo’n man. Het is voornamelijk de donkere sluier die zijn dood verhult (hij zou zonder waarschuwing zijn gefusilleerd door de politie) die voor een heroïsche mythe rondom zijn persoon heeft gezorgd. Niet alle mythes hoeven echter verfilmd te worden.