Recensie

Empties (2007)

Scherp geschreven en mooi in beeld gebracht, met een sterke hoofdrolspeler en -speelster, personages die uit het leven gegrepen zijn en een wonderbaarlijk slot.

in Recensies
Leestijd: 2 min 51 sec
Regie: Jan Svěrák | Cast: Zdeněk Svěrák (Josef Tkaloun), Daniela Kolárová (Eliska Tkalounová) | Speelduur: 98 minuten | Jaar: 2007

Regisseur Jan Svěrák voltooit met Empties de derde film in zijn trilogie over leeftijd, liefde en leven. Zijn eerste twee films (Elementary School en Kolya) speelden zich af in respectievelijk de jeugd en de middelbare leeftijd. Empties maakt deze serie af met een verhaal over een oude man, gespeeld door de vader van de regisseur, die pas op zijn oude dag ondervindt waar het leven echt om draait.

Josef Tkaloun bereikt aan het begin van het verhaal het moment waarop hij afscheid moet nemen van de school waar hij lesgeeft: hij heeft er geen zin meer in en het werk daagt hem niet meer uit. Omdat thuiszitten bij zijn vrouw Eliska hem geen voldoening schenkt, gaat hij op zoek naar een nieuwe baan. Na wat mislukte pogingen komt hij terecht in een supermarkt, waar hij aan de slag gaat bij het inleverpunt voor lege flessen. Op zijn nieuwe werkplek ontmoet hij een aantal interessante personages, die allemaal hun eigen sores hebben. Josef vult zijn tijd met hulp bieden waar hij kan (meestal ongemerkt), maar merkt niet dat zijn huwelijk onder zijn bezigheden lijdt.

Empties speelt zich af in het prachtige Praag, een stad die zeker in deze film een grote rol speelt, al was het maar om ruimte te bieden aan Josefs eerste naschoolse baan: om zichzelf bezig te houden en misschien ook wel om zijn jeugd te hervinden, sluit hij zich aan bij een fietskoeriersbedrijf, wat tot een aantal hilarische fietstochten door de besneeuwde stad leidt. Ondanks het feit dat het bijna de hele tijd sneeuwt tijdens Empties, heeft de film een zonnig karakter: Zdeněk Svěrák heeft een natuurlijke komisch-trieste blik op zijn gezicht, die, misschien wel onbedoeld, de film grappiger maakt dan dat hij al is. De man draagt met gemak de hele film en het is een genoegen om een wat oudere acteur te zien schitteren in een rol die vrij fysiek is.

Jan Svěrák zet met Empties een film neer die zowel komedie als drama is. Het is enigszins zielig om te zien dat Josef pogingen doet om bezig te zijn, terwijl het duidelijk is dat zijn vrouw niets liever heeft dan dat hij lekker bij haar thuis is. Hun relatie staat op een laag pitje en Josefs pogingen om buiten het huis aan de slag te zijn drijft de twee langzaam uit elkaar, wat Eliska droevig en Josef bitter maakt. Svěrák laat deze gevoelens door de film heen sudderen, maar houdt het komediegehalte hoog. Vooral Josefs fantasieën, die plaatsvinden in een trein en de grondslag leggen voor een erg grappige epiloog, geven de film een prettige, luchtige toon, zodat het onderwerp wat minder zwaar op de maag ligt. Misschien dat daarom de slotscène zo goed werkt: tijdens een - in een opwelling geplande - ballontocht komen de hoge woorden er dan eindelijk uit en zijn de twee eerlijk tegen elkaar.

Empties is scherp geschreven en mooi in beeld gebracht, met een sterke hoofdrolspeler en -speelster, personages die uit het leven gegrepen zijn en een wonderbaarlijk slot. Dat het Nederlandse publiek stormloopt voor een Tsjechische film is niet erg waarschijnlijk, maar voor degenen die geen problemen hebben met de taalbarrière en die openstaan voor een wat kleinere, maar erg toegankelijke film, is Empties uitermate geschikt.