Het Doet Zo Zeer
Recensie

Het Doet Zo Zeer (2017)

Opvallend ingetogen documentaire van debuterend regisseur Heleen van Royen.

in Recensies
Leestijd: 3 min 25 sec
Regie: Heleen van Royen | Cast: Heleen van Royen, mevrouw Breed | Speelduur: 86 minuten | Jaar: 2017

In januari 2015 werd bij mevrouw Breed, de moeder van schrijfster Heleen van Royen (De Gelukkige Huisvrouw, De Hartsvriendin), vasculaire dementie geconstateerd. Mevrouw Breed was toen vierentachtig jaar en woonde nog op zichzelf. Maar naar buiten ging ze niet meer en echt goed voor zichzelf zorgen deed ze ook niet. Daar kwam nog de altijd aanwezige pijn als gevolg van een versleten heup bovenop. DochterVan Royen zag het als haar plicht om de laatste levensjaren van haar moeder zo aangenaam mogelijk te maken. Het resultaat van die pogingen zien we in de documentaire Het Doet Zo Zeer.

Dat Heleen van Royen een enigszins exhibitionistische vrouw is, wisten we natuurlijk al. Ze staat er immers om bekend graag gewaagde foto's van zichzelf op sociale media te delen en liet zichzelf al eens naakt op de plaat leggen voor de Playboy. De angst van sommigen was dan ook, toen bekend werd dat de schrijfster aan een documentaire over haar moeder werkte, dat ze dat alleen maar zou doen om zichzelf weer in de spotlights te zetten. Niets blijkt minder waar, want mede dankzij de montage van Mirei Franssen is het een integere film geworden die juist een mooie ode brengt aan de moeder van Van Royen.

Als Het Doet Zo Zeer begint, horen we mevrouw Breed mompelen. Het doet zo zeer. Het doet zo zeer. Het is een uitdrukking die ze maar al te vaak bezigt en de zoektocht naar de oorzaak van die pijn is een van de 'verhaallijnen' die we volgen. De moeder van Van Royen heeft echter ook last van dementie en vergeet daarbij de kleinste dingen. Zo weet ze niet dat haar dochter al twee jaar eerder gescheiden is van haar man en een nieuwe vriend heeft. En als Heleen van Royen aan haar moeder vertelt die nacht te blijven slapen, is ze dat tien minuten later weer vergeten.

Om die reden neemt Van Royen vroeg in de film de beslissing om haar moeder naar een mantelzorgwoning in de achtertuin te verplaatsen. Dit vormt, samen met de nieuwe heup die haar moeder krijgt, de kern van het verhaal. Zo zie je hoe mevrouw Breed op een gegeven moment weer leert lopen en hoe moeilijk dat gaat. Dit alles is grotendeels door Van Royen zelf opgenomen, soms met hulp van haar vriend en haar kinderen. Omdat ze zelf veel van het camerawerk verzorgd heeft, is Het Doet Zo Zeer bovenal een statisch opgenomen film geworden.

Verwacht dus geen mooie camerabewegingen of gelikte beelden. In plaats daarvan zien we redelijk vaak hoe Van Royen de camera op een statief plaatst, op haar moeder richt en zelf ook plaatsneemt in beeld. Daardoor is het soms moeilijk om te blijven kijken naar de film, vooral als je in de bioscoop zit. Het is namelijk een weinig spannend geheel zonder heel interessante beelden. Het voordeel is dat het camerawerk niet afleidt van waar het om gaat: het verloop van dementie en de missie van Van Royen om het leven van haar moeder beter te maken.

Dat is dan ook de kracht van de film. Het is een sterke en integere schets van het ziekteverloop, die vooral dat in beeld brengt. Op een gegeven moment is mevrouw Breed naar de mantelzorgwoning verhuisd en zie je haar de tuin in lopen, op zoek naar de trap die naar haar slaapkamer leidt. Maar die is er natuurlijk niet meer en daarvan raakt ze in de war. Het ene moment knuffelt ze haar dochter graag, maar vlak daarna vraagt ze ineens waarom ze zo knuffelig doet. Vooral dat soort momenten zorgen voor humor en maken van Het Doet Zo Zeer een integere film.

Tegelijk hoort hij niet echt thuis in de bioscoop, daarvoor ontbreekt de diepgang en context. Zo leer je vrijwel niets over vasculaire dementie, behalve het verloop daarvan bij mevrouw Breed. Het Doet Zo Zeer is meer een film om thuis op de bank te bekijken. Daarvoor dient zich later dit jaar een uitgelezen kans aan: dan zendt SBS6 een langere versie van deze prima debuutfilm uit.