Lillian
Recensie

Lillian (2019)

Prachtig geschoten, onorthodoxe roadmovie dwars door Amerika.

in Recensies
Leestijd: 2 min 27 sec
Regie: Andreas Horvath | Scenario: Andreas Horvath | Cast: Patrycja Planik (Lillian), e.a. | Speelduur: 130 minuten | Jaar: 2019

In 1926 besloot de Russische Lillian Alling vanaf New York terug te lopen naar Rusland. Lillian is een moderne hervertelling van haar voettocht. Lillian is een berustende en trage roadmovie dwars door de Verenigde Staten met prachtige weidse shots van de omgeving. Met een geheel eigen ritme en visueel spektakel is Lillian een totaal op zichzelf staand portret van een vrouw die een land doorkruist dat totaal vreemd voor haar is.

De film opent met de protagonist Lillian die werk probeert te krijgen bij een pornoproducent. In zijn kantoor is op de achtergrond nogal harde en gruwelijke porno te zien en te horen. De man, een Rus net als Lillian, heeft geen werk voor haar. Lillian blijkt namelijk geen geldig werkvisum meer te hebben. De producent adviseert Lillian om terug te gaan naar Rusland, waar ook genoeg werk te vinden moet zijn. Zo begint haar reis te voet door Amerika. Vanaf New York besluit ze helemaal via Alaska de oversteek naar Rusland te maken.

Lillian wordt gespeeld door debutant Patrycja Planik. Lillian spreekt geen woord tijdens de hele film, maar toch weet Planik op fenomenale wijze emotie en diepte aan te brengen in haar personage. Als een soort buitenaards wezen strompelt ze door de desolate straten van Amerika. Lillian trekt zonder enige gêne stelend en inbrekend rond door de Verenigde Staten. Ze ontmoet niet veel mensen op haar reis, maar kan ongestoord in allerlei vervallen gebouwen in de kleine dorpen in Amerika slaapplekken vinden.

In een klassieke roadmovie dient de reis eigenlijk altijd als metafoor voor de ontwikkeling die het personage doormaakt. In Lillian wordt echter vrijwel niks duidelijk over de motivatie of de achtergrond van het personage. Lillian blijft een waar mysterie. Er zijn spannende momenten als ze steelt of als een politieagent haar van de weg haalt, maar eigenlijk ontstaat zelden een echt conflict dat de reis van Lillian in de war brengt. Zelfs het cliché van een redneck met verkeerde intenties loopt met een sisser af. Dit betekent niet dat Lillian een saaie film is. Planik legt zoveel in het personage dat je gefascineerd naar haar blijft kijken.

Regisseur Andreas Horvath had tot nu toe alleen maar documentaires gemaakt, wat goed terug is te zien in zijn filmstijl. Hij observeert met zijn camera het landelijke Amerika van nu. We krijgen shots van industrie middenin een prachtige groene omgeving, portretten van Amerikanen in hun voortuin, Amerikaanse anti-abortusborden langs de weg en allerhande vervallen gebouwen. Horvath lijkt geen oordeel te willen vellen, maar slechts te observeren. De soundtrack bestaat voor een groot deel uit lokale radiostations, die over het weer en plaatselijke evenementen berichten. Er is minimale muziek en veel natuurlijk geluid. Net als zijn hoofdpersonage lijkt de film rond te zwerven zonder duidelijk doel. Lillian is een transcendentaal werk van soms epische proporties, dat je dient te ondergaan. De magnifieke cinematografie zal je wegblazen.