Regie: Stephen Donnelly | Scenario: Stephen Donnelly | Cast (stemmen): Luke Evans (Ebenezer Scrooge), Olivia Colman (Ghost of Christmas Past), Trevor Dion Nicholas (Ghost of Christmas Present), Johnny Flynn (Bob Cratchit), Jessica Buckley (Isabel Fezziwig), e.a. | Speelduur: 101 minuten | Jaar: 2022

Hoewel niet als kinderboek bedoeld door Charles Dickens, is A Christmas Carol wel vaak zo verfilmd. Bekende werken zijn de onvergetelijke muzikale Muppet-versie of de deprimerende animatiefilm met Jim Carrey uit de periode dat Robert Zemeckis door zijn uncanny valley-fase ging. Wat voor nieuws brengt deze zoveelste versie?

Hoofdpersoon Ebenezer Scrooge komt in deze animatiefilm niet zo heel eng over, wat duidelijk maakt dat de makers zich op een jong publiek richten. Zijn hebzucht is eerder komisch dan gemeen te noemen en zijn onwil kerst te vieren lijkt eerder een probleem met het verplichte sociale bijeenkomen waar menig Nederlander zich goed in kan herkennen. Scrooge benoemt onmiddellijk de oorzaak van zijn afkeer van het kerstfeest: het overlijden van zijn dierbare zus op diezelfde feestdag.

Door deze insteek onderscheidt de nieuwste versie van het beroemde kerstverhaal zich op goede wijze. In andere verfilming van Dickens' boek is de zus slechts een voetnoot, terwijl dit trauma de grondslag voor het nare karakter van Scrooge vormt. Een slimme en sympathieke keuze dus om hier dieper op in te gaan. De uitvoering laat echter te wensen over. Al voordat Scrooge door drie geesten met zijn verleden en gedrag wordt geconfronteerd, is zijn verdriet duidelijk. Dit neemt veel spanning en mysterie weg.

Daarbovenop is Scrooge ook al op de hoogte van de zieke Timmy, de zoon van zijn werknemer Bob Crachitt. We zien hem twijfelend met geld in zijn hand door het raam staren naar een dramatisch ineenstortende Timmy, net nadat zijn vader uitlegde dat zijn ontvangen salaris niet voldoende is voor zijn zoons medicijnen. Onbegrijpelijk dus dat Scrooge het geld toch op zak houdt, gezien de geschiedenis met zijn zus.

Wat is het nut van de drie geesten dan nog? Nou, Olivia Colman als de Ghost of Christmas Past bijvoorbeeld. Ze was hilarisch als de telefoon in de animatiefilm The Mitchells vs. the Machines, dus haar rol als kaars belooft wat. Colman doet het redelijk, maar krijgt helaas vooral de flauwe grappen op haar dak die de film rijk is. Een grote teleurstelling is dat ze geen liedje krijgt zoals de Ghost of Christmas Present - en dat terwijl de film boordevol liedjes zit. Een zingende Colman hadden we graag gehoord.

Wat de geesten verder doen is eigenlijk niets meer dan het trauma blijven aanhalen en aanvullen met een verloren liefde. Opnieuw is het sympathiek om Isabel, de grote liefde van Scrooge, een grotere rol te geven, maar er gebeurt verder eigenlijk niets. Scrooge maakt geen ontwikkeling door. Sterker nog, tegen de tijd dat de derde geest langskomt, is Scrooge nog steeds onwillig te veranderen. En dat terwijl hij vlak daarvoor nog had staan huilen bij het zien van een zieke Timmy en een veel te dik erbovenop gelegde verwijzing naar zijn eigen zus.

Scrooge lijkt zich van geen kwaad bewust na de verwoede pogingen van de voorgaande geesten om hem te laten inzien dat hij moet veranderen. En daarmee gaat een van de mooiste passages uit het originele verhaal verloren: wanneer Scrooge mensen blij hoort zijn met iemands overlijden, om er later achter te komen dat het over hemzelf gaat. Het wijzen van de zwijgende laatste geest naar de grafsteen terwijl Scrooge met een beklemmend vermoeden vraagt wiens dood de mensen zoveel vreugde bracht en of deze toekomst nog kan worden veranderd hoort de briljante conclusie van zijn reis te zijn.

Het verhaal lijkt ondergeschikt aan het musicalaspect van de film. Maar ondanks de grote hoeveelheid liedjes is de muziek niet erg noemenswaardig, met uitzondering van een aangenaam melodramatische breakupsong gezongen door Jessie Buckley. Jammer dat er geen pittige nummers in de film zitten om dit soort uitspattingen in evenwicht te houden. Vrijwel alle liedjes zijn clichématige musicalnummers of gezongen met timide kinderstemmetjes, waardoor de film als geheel behoorlijk klef overkomt.

Ondanks het goed gekozen jeugdtrauma als basis komt de karakterontwikkeling van Scrooge niet echt goed uit de verf. Het duistere verhaal is onvoldoende begrijpelijk gemaakt voor kinderen. Er zijn te veel zijwegen, met vaak losse eindjes. Zoals wanneer blijkt dat Bob Cratchit als kind met zijn familie door Scrooge uit huis is gezet en Scrooge zich hardop afvraagt waarom die later voor hem is gaan werken. Een volwassen kijker kan bedenken dat een baan nu eenmaal een baan is, maar een kind zal die vraag niet zelf kunnen beantwoorden.

Maar een kind zal zich waarschijnlijk ook niet enorm erg storen aan alle losse eindjes. De animatie, hoewel stijfjes, is kleurrijk en de personages zijn met veel fantasie vormgegeven. De makers lijken met plezier aan de film te hebben gewerkt. Geen meesterwerk dus dat het beroemde verhaal bijzonder veel eer aandoet, maar toch degelijk entertainment voor de allerkleinsten, die de rommelige boodschap over het hoofd zullen zien.

Scrooge: a Christmas Carol is te zien bij Netflix.