Numb
Recensie

Numb (2023)

Jongens en meisjes samen in de klas in Iran, op de kleuterschool kan het nog.

in Recensies
Leestijd: 2 min 31 sec
Regie: Amir Toodehroosta | Scenario: Amir Toodehroosta | Cast: Ayhan Shaygan (Roham), Nora Hanifeh Zadeh (Hamraz), Rayan Razmi (Azad), Kiana Mehdi Abadi (Rana), Shabnam Dadkhah (lerares) e.a. | Speelduur: 91 minuten | Jaar: 2023

Bijna zou je denken dat je naar een documentaire zit te kijken. Het Iraanse drama Numb begint met een stel zesjarigen die op school een uitvoering doen, doorspekt met religieuze staatspropaganda. Maar het loopt niet allemaal zoals gepland. Deze scène voelt zo natuurgetrouw dat je bijna gaat twijfelen of je wel een gedramatiseerd verhaal bent binnengestapt. Maar dat is toch écht wat deze film is: fictie.

Al snel leren we de vier kleuters kennen die de hoofdrol spelen. Middenin staat de goedbedoelende Roham, die wordt geconfronteerd met jaloezie als een nieuwe baby opduikt in zijn gezin. En Roham krijgt ook een oogje op de wat zwijgzame Rana, die iets verbergt onder haar trui en onder haar lange krullen. Littekens. Ook zijn er nog de eigenwijze beste vriendin, Hamraz, en de hondsbrutale Azad. Laatstgenoemde weet wel hoe je van aandacht opslokkende broertjes en zusjes af kunt.

De kleuterklas is de laatste plek waar jongetjes en meisjes nog hetzelfde klaslokaal mogen delen volgens de wet van Iran. Daarna worden de twee genders strikt van elkaar gescheiden, op culturele, ideologische en vooral godsdienstige gronden. En ook in Numb zijn er zeker wat taferelen te zien die koren op de molen kunnen zijn voor de machthebbers van hedendaags Iran. Maar het mooie aan dit delicate drama is dat het ook heel goed laat zien dat dit niet problemen zijn die vanuit de kinderen zelf komen. Ze zijn allemaal ingegeven door het gedrag van de volwassenen om hen heen.

Regisseur Toodehroosta schreef zelf het script. Numb is verhuld kritisch op de Iraanse samenleving en legt een microkosmos voor met enkele prangende problemen. Subtiel genoeg om het door een viertal jonge kinderen te laten spelen. Het verhaal werkt langzaam naar een climax, met een toneelstuk waarin Roham de hoofdrol speelt. In die uiterst subtiele scène komt oprecht en gelaagd spel van een kleuter samen met extreem zorgvuldig gekozen woorden.

Alle vier de jonge hoofdfiguren zijn haarscherp afgetekend, in zowel spel als uitstraling. Behalve dat we hier te maken hebben met een knappe casting, moet Toodehroosta worden nagegeven dat hij zeer nauwgezet bepaalde acteerprestaties uit ontzettend jonge kinderen heeft weten te halen. Want tussen de regels door is er van alles gecompliceerds aan de hand, waar je zulke jonge acteurs onmogelijk mee kunt belasten. Maar ze spelen alsof ze het allemaal snappen. Elke nuance.

Hoe wreed kinderen ook kunnen zijn, deze film laat ons zien waar het vandaan komt. Numb is klein, en heeft geen bombasme dat je met een dikke optater de zaal uitstuurt. Maar hij blijft wel nazingen in je hoofd en laat een diepe indruk achter. De kleine conflicten, de diepe trauma's en de onmogelijkheid voor ouders om onder ogen te zien wat ze zelf aan hun kinderen overdragen. En dat in een samenleving waarin al deze zaken amper bespreekbaar zijn. Daarom laat Numb het ons maar voelen.