Regie: Bao Nguyen | Speelduur: 97 minuten | Jaar: 2024

De jaren tachtig van de vorige eeuw waren niet alleen de jaren van de grote internationale supersterren als Michael Jackson, Prince en Madonna, maar werden ook gekenmerkt door grote hongersnood in Afrika, met name in Ethiopië. In navolging van de Britten die met Do They Know It's Christmas? onder leiding van Bob Geldof geld ophaalden voor Ethiopië, ontstond er in januari 1985 een soortgelijk Amerikaans initiatief.

Probeer maar eens bijna zeventig grote muzikanten bij elkaar te krijgen in een ruimte en ze bovendien hun ego's buiten de deur te laten houden. Het was een immense opgave die op aangeven van Harry Belafonte en Lionel Richie vorm kreeg. Stevie Wonder nam de telefoon niet op, dus namen Richie en Michael Jackson het schrijven van popklassieker We Are the World voor hun rekening. De legendarische producent en muzikant Quincy Jones tekende voor de productie.

De totstandkoming van We Are the World en de gelegenheidsformatie USA for Africa is het onderwerp van de documentaire The Greatest Night in Pop. Er was eigenlijk maar een nacht om het benefietnummer op de plaat te zetten, maar feitelijk werden er twee nachten voor uitgetrokken. Als eerste datum koos Richie de uitreiking van de American Music Awards in Los Angeles die hij bovendien zelf presenteerde. Half zingend Amerika was aanwezig, dus de artiesten (en hun ego's) gingen meteen door naar de studio waar gelijktijdig zowel de opname als de videoclip werd geschoten.

De docu van Bao Nguyen brengt legendarische archiefbeelden bijeen die worden afgewisseld met hedendaagse commentaar van veel betrokkenen. Eenentwintig wereldsterren mochten in een halve cirkel een zin (of twee) solo zingen, de overige drieëntwintig namen plaats in het koor. Ruim veertig zangers wilden allemaal hun plasje over de arrangementen doen. Zo kwam Wonder op het idee om een stuk in het Swahili te zingen, tot het besef indaalde dat ze in Ethiopië die taal helemaal niet spreken.

Het was ondertussen overduidelijk niet voor iedereen een feest. Opmerkelijk is de intens chagrijnige en ongemakkelijke kop van Bob Dylan die zich op zijn solostukje na in de repetities niet eens de moeite nam om het refrein mee te playbacken. En dat voor een protestzanger die ooit nog een Nobelprijs zou winnen. Ondanks de incidentele partypoopers zat de sfeer en geestdrift er goed in, vooral nadat de eveneens aanwezige Geldof nog eens had uitgelegd waar de artiesten het allemaal voor deden.

Ondanks de legendarische avond die hier nog eens herbeleefd wordt, had Nguyen wel wat meer achtergrond mogen geven bij de hongersnood op het Afrikaanse continent. Wat speelde er exact en hoe reageerde de internationale gemeenschap destijds? Wellicht valt er ook een parallel te trekken naar de huidige tijd, waarin oorlog, ongelijkheid en de schending van mensenrechten nog steeds de planeet teisteren.

Deze keuzes leiden ertoe dat een uniek moment in de popgeschiedenis ruim baan krijgt, maar de achterliggende problematiek schiet er flink bij in. Boeiend zijn de vele weetjes, zoals Madonna die het moest afleggen tegen Cyndi Lauper, een aangeschoten Al Jareau of de rivaliteit tussen Prince en Jackson. Ondanks de eenzijdige focus op de totstandkoming van de evergreen is The Greatest Night in Pop bovenal een hele fijne muziekdocu waar de nostalgie vanaf druipt.

The Greatest Night in Pop is te zien bij Netflix.