in Recensies
Update:
Via nieuws, films en documentaires is min of meer bekend wat zich in 1972 tijdens de Olympische Spelen in München afspeelde. Terroristen van Zwarte September drongen het olympisch dorp binnen, gijzelden elf Israëlische atleten om de Palestijnse zaak terug op de kaart te zetten. De Duitse politie blunderde gigantisch en alle Israëliërs kwamen om. Het is een tragedie die niet mag worden vergeten. Maar was een nieuwe film over de aanslag nodig? De Zwitserse regisseur Tim Fehlbaum en zijn Amerikaanse producent Sean Penn vonden van wel. Terecht, want ze bedachten een boeiende insteek voor hun September 5.
Over de slachting werden al zeer degelijke docudrama's en documentaires gerealiseerd. Vier jaar na de tragedie kwam 21 Hours at Munich met William Holden in de zalen. Deze film bekeek de ontwikkelingen vanuit de standpunten van de Duitse politie en de terroristen. Met One Day in September, een geweldige Oscarwinnende documentaire uit 1999, leek zowat alles gezegd. Vandaar dat Steven Spielberg met zijn Munich het enkele jaren later vooral had over de wraakactie van de Mossad na de slachting. September 5 had dus een compleet overbodige film kunnen zijn. Maar het oogpunt maakt het verhaal enorm fris.
Op enkele scènes na is dit een kamerfilm waarin de spanning zich ophoopt binnen de muren van de ABC Sports-studio, op wandelafstand van de plek van de tragedie. Het drama gaat van start met een van de zeven medaillewinsten van zwemmer Mark Spitz. ABC Sports-chef Roone Arledge wil meteen de triomf van de Amerikaans-Joodse atleet gebruiken om het over de Holocaust te hebben. Dat wordt aangevochten door rechterhand Marvin Bader. Ze zijn immers een sportzender nietwaar? Met die ene scène krijg je het filmthema aangereikt: mag een sportzender buiten de context van sport treden?
Plots hoort de ABC-crew enkele geweerschoten. Wanneer de politie meldt dat terroristen Israëlische atleten gijzelen, ruikt regisseur Geoffrey Mason een opportuniteit. Omdat ABC het dichtst in de buurt is, wil de zender de rechtstreekse verslaggeving doen. Dat is niet naar de zin van de ongeruste Bader en de politieke redactie, die zich veel verderaf bevinden, maar de vastberaden Arledge houdt voet bij stuk. De morele implicaties beginnen echter te wegen wanneer blijkt dat de terroristen de uitzendingen misbruiken om hun actie wereldwijd bekend te maken.
Er is duidelijk sprake van een ensemblecast, waarin Peter Sarsgaard, John Magaro, Ben Chaplin en Leonie Benesch min of meer evenveel dialoog hebben. Magaro onderscheidt zich met de sterkste spanningsboog als regisseur Mason. Hij vecht voor de scoop - dat alle gijzelaars naar verluidt vrij zijn - terwijl Bader hem bezweert te wachten op bevestiging van de Duitse overheid. Wanneer de complete ontnuchtering volgt, is die op Masons gezicht af te lezen. Hebben hij en ABC Sports misschien bijgedragen aan de ramp? Magaro krijgt zo hét acteermoment van de film.
Met zijn breedbeeld, kadrering en het gebruik van telelenzen doet September 5 denken aan de de 'journo movies' van Alan J. Pakula uit de jaren zeventig, zoals The Parallax View en All the President's Men. Een intelligente en consequente keuze, want een realistischere, digitale look zou de film gepolitiseerd hebben. Die stijl had een link met het hedendaagse conflict tussen Israël en de Palestijnen kunnen suggereren, iets wat niet de bedoeling was van de makers. Fehlbaum focust op de morele keuzes van verslaggevers.
