Road North
Recensie

Road North (2012)

Grootste troef in deze roadmovie van oude rot Mika Kaurismäki is de aanwezigheid van komiek en muzikant Vesa-Matti Loiri.

in Recensies
Leestijd: 3 min 3 sec
Regie: Mika Kaurism¦ki | Cast: Vesa-Matti Loiri (Leo), Samuli Edelmann (Timo), Peter Franz←n (Pertti Paakku), Mari Perankoski (Minna Paakku), e.a. | Speelduur: 110 minuten | Jaar: 2012

De regisserende broertjes Aki en Mika Kaurismäki behoren tot de grondleggers van de moderne Finse cinema. Anders dan bekende vakbroeders als de Dardennes en de Coens is er bij de Kaurismäki's nooit sprake geweest van dubbelregie. Dit betekent overigens niet dat de twee Finnen nooit samenwerkten. De jongste van het stel, Aki begon als assistent, scenarist en acteur in de films van zijn oudere broer, alvorens zijn regiedebuut te maken met een moderne verfilming van een pil van Dostojevski. Mika Kaurismäki debuteerde in 1981 met het komische drama The Liar, waarmee hij in thuisland Finland veel succes oogstte. De oudste van de twee Kaurismäki-broers woont sinds de jaren negentig in Rio de Janeiro en richtte zich op een internationaal publiek met tussendoor zo af en toe een Fins project.

In deze laatste categorie valt de tragikomische roadmovie Road North, waarin vader en zoon na tientallen decennia herenigd worden en tegen wil en dank met elkaar op avontuur gaan. Timo is een geslaagd concertpianist die voor de buitenwereld de zaakjes goed op orde heeft. Bomvolle concertzalen, voldoende geld en een gelukkig gezinnetje. Door al dit geluk prikt Timo's onbehouwen vader Leo met gemak heen, want het privéleven van de pianist is een puinhoop. Als Leo op een avond op de stoep van zijn zoon staat, nadat ze elkaar drieënhalf decennium niet hebben gezien, weet de concertpianist niet zo goed wat hij met de gezinshereniging aan moet. Ze besluiten samen op pad te gaan, naar het hoge noorden waar Timo's vrouw en kind naartoe zijn verhuisd en waar Leo de mysteries van zijn jarenlange afwezigheid aan zijn zoon hoopt te kunnen openbaren.

Een lomperik met een instant knuffelbeergehalte en een duister verleden wordt met een welontwikkelde maar introverte artiest in een auto gezet en we zien wel waar het schip strandt. Kaurismäki kiest voor een tamelijk afgezaagd uitgangspunt, maar komt ermee weg door de inbreng van Vesa-Matti Loiri. De Finnen hebben wat dat betreft een voorsprong, want Loiri is een ware beroemdheid in het Scandinavische land van de duizend meren. Loiri is niet alleen een succesvol, met een lage basstem bedeelde zanger en instrumentalist, maar bouwde een trouwe schare fans op met zijn vertolking van Uuno Turhapuro. Deze komische Finse volkslieveling, een zwerver die werkelijk geen donder uitvoert, figureerde in ontelbare films die nog steeds mateloos populair zijn. Maar ook de bioscoopganger die nog nooit van het personage heeft gehoord moet Loiri nageven dat hij een zeer prettig en levendig contrast vormt met zijn saaie controlfreak van een filmzoon.

Kaurismäki heeft zich zo blind gestaard op de aanwezigheid van Loiri dat een vloeiende en bovenal logische verhaallijn van secundair belang is geworden. De zoektocht van vader en zoon levert zeker opmerkelijke en onverwachte momenten op, bijvoorbeeld wanneer vader en zoon met nog meer familie of twee mooie dames in aanraking komen, maar Kaurismäki redt het daar niet mee. De karakterontwikkeling is allesbehalve geloofwaardig en soepel. Zelfs als zijn vader potentiële huiskopers afwimpelt, lukt het de pianist niet om eens lekker kwaad te worden. Het onvermijdelijke gevolg is dat Road North in de veelal losstaande komische segmenten nog wel verrast, maar op het dramatische vlak te veel missers maakt. Het personage van Timo wordt compleet overschaduwd door zijn filmpa Leo en die disbalans breekt de film op. De finale, die te elfder ure te veel nieuwe plotelementen introduceert, wordt afgeraffeld. Road North is ongepolijst en onaf, omdat Kaurismäki de lach en de traan niet goed weet samen te brengen.