Vrijwel geen enkele regisseur kan voorkomen dat bepaalde themas en plotelementen in meerdere van zijn films zullen opduiken, maar zo nu en dan komt er een titel voorbij waarvan de opzet wel zo bekend voorkomt dat je je gaat afvragen of de regisseur het erom doet. John Hillcoats vijfde film Lawless gaat namelijk net als zijn derde, The Proposition, over drie criminele broers die in conflict raken met de wet, waarvan de voornaamste handhaver niet veel schonere handen heeft dan het drietal. Dat The Proposition eind negentiende eeuw gesitueerd is en Lawless begin twintigste eeuw is slechts een marginaal verschil. De setting is gelukkig wel heel anders; in plaats van de Australische outback zien we dit keer het bos- en heuvelrijke Franklin County, Virginia.
In die regio runnen de gebroeders Bondurant tijdens de hoogtijdagen van de drooglegging een succesvolle dranksmokkel. Met de komst van een nieuwe lokale ordehandhaver genaamd Charley Rakes (Guy Pearce op zijn meest cartoonesk) komt die activiteit onder druk te staan. Rakes is namelijk graag bereid een oogje toe te knijpen in ruil voor een maandelijks aandeel in de opbrengst, maar wanneer de Bondurants weigeren zijn spelletje mee te spelen wordt snel duidelijk dat Rakes niet terugdeinst voor geweld en intimidatie bij het naleven van de wet. De gebroeders Bondurant hebben echt bestaan en hun verhaal is door een van hun kleinzoons opgetekend in het boek The Wettest County in the World. Dat in beschouwing nemend hoeven we niet verrast zijn dat de film zich overduidelijk aan hun kant schaart en ze een Robin Hood-rol toedicht.
Lawless wekt de indruk dat hij oorspronkelijk drie uur duurde, maar om de gebruikelijke redenen een uur is teruggesnoeid. In plaats van het vet lijken echter de vitale organen te zijn weggesneden, wat een verklaring zou kunnen zijn voor het gebrek aan focus in het plot. Elk personage krijgt weliswaar aandacht, maar geen van allen genoeg om echt interessant te worden. Dat de cast bestaat uit een reeks aansprekende acteurs wordt op die manier haast een handicap: praktisch iedereen moet het stellen met een bijrol en niemand krijgt de ruimte om zijn personage boven het stereotype uit te ontwikkelen. Vooral Gary Oldman en Jessica Chastain zijn hiervan slachtoffers; de twee komen even in beeld als excentrieke gangster en klassieke schoonheid, maar hun acteertalent blijft vreselijk onderbenut en hun personages hebben al met al maar weinig impact op het verhaal.
Wat de broers Bondurant betreft is er gelukkig een aardige dynamiek gaande tussen Jack, de jongste, en Forrest, de oudste. De acteerstijlen van hun vertolkers Shia LaBeouf en Tom Hardy botsen behoorlijk met elkaar, maar interessant genoeg past dat wel bij het gegeven dat Jack uit alle macht probeert op te leven naar het voorbeeld van zijn twee broers. In zijn voice-over laat hij immers weten dat over de Bondurants plaatselijk het verhaal gaat dat ze onschendbaar zijn. Een enkele keer schemert door dat ze zelf misschien in deze legende zijn gaan geloven, maar echt tastbaar wordt dit nooit; daarvoor zijn de confrontaties met de wet toch wat te spaarzaam. Een strakkere opvolging van gebeurtenissen of misschien gewoon een uur extra speelduur hadden de film absoluut goed gedaan, maar nu resteert slechts een halfzacht werkje dat enkel visueel interessant is.
