Good Night, and Good Luck.
Recensie

Good Night, and Good Luck. (2005)

Prachtig stijlvolle film, over de strijd die de gerespecteerde journalist Edward R. Murrow in het begin van de jaren vijftig aanbindt met communistenjager Joseph McCarthy.

in Recensies
Leestijd: 3 min 42 sec
Regie: George Clooney | Cast: David Strathairn (Edward R. Murrow), Frank Langella (William Paley), Jeff Daniels (Sig Mickelson), George Clooney (Fred Friendly), e.a. | Speelduur: 93 minuten

Begin jaren vijftig heerste er angst onder de bevolking van Amerika. Angst voor het communisme, het rode gevaar. Senator Joseph McCarthy buitte deze angst handig uit en maakte het eigenlijk alleen maar erger door zich te profileren als ‘de grote communistenjager’. Samen met zijn commissie hield hij er bijzonder onorthodoxe opsporingsmethodes en verhoortechnieken op na om elke vermeende communist (lees: spion) te ontmaskeren. De obsessieve heksenjacht die McCarthy voerde stuitte gaandeweg steeds vaker op kritiek en werd uiteindelijk zijn ondergang. Eind 1954 werd hij door de senaat berispt, waarna het gedaan was met zijn moment van roem. Een belangrijke sleutelrol in de val van McCarthy was weggelegd voor de gewaardeerde journalist Edward R. Murrow, die in zijn TV-programma See It Now openlijk de strijd aanging met de senator. In Good Night, and Good Luck. toont George Clooney ons deze strijd op een bijzonder fraaie en stijlvolle wijze.

Anno 1953 nemen Edward R. Murrow (‘het gezicht van de televisie’) en zijn producent Fred Friendly de dagelijkse nieuwsitems door in het populaire CBS-programma See It Now. Als ze op een dag een ogenschijnlijk onbeduidend nieuwsberichtje onderzoeken over een marinepiloot die werd ontslagen omdat hij een veiligheidsrisico vormde, stuiten ze op wat vreemde dwalingen in de rechtsgang. Zo lijkt bijvoorbeeld niemand te weten wat de bewijslast is tegen de van communistische sympathieën verdachte piloot. Het onderzoek leidt al snel naar senator Joseph McCarthy, voorzitter van de ‘House Un-American Activities Committee’. Murrow, die vermoedt dat hij achter het ontslag zit, wijst in zijn TV-programma op de uiterst twijfelachtige rechtsgang. McCarthy reageert hierop met verdachtmakingen aan het adres van Murrow: Murrow zou zelf communistische sympathieën hebben. Ondanks waarschuwingen en afhakende sponsors zet Murrow met zijn team de strijd voort. Hij bekritiseert de hoorzittingen van McCarthy en weet op briljante wijze de leugens en onwaarheden te ontmaskeren, puur door het voeren van objectieve journalistiek. Murrow biedt McCarthy de kans om zichzelf in de uitzending te komen verweren. Die uitzending komt er, maar is wel van te voren opgenomen. Hierin komt de senator met nog meer insinuaties in de richting van Murrow en gaat hij geen moment in op diens vragen en beschuldigingen. Deze uitzending is uiteindelijk aanleiding voor de senaat om een onderzoek naar McCarthy zelf te starten…

De parallellen met het huidige politieke klimaat in Amerika zijn in Good Night, and Good Luck. natuurlijk overduidelijk aanwezig, waardoor de film een hoge actualiteitswaarde heeft. Ook is het aardig om te zien hoe de rol van televisie (die toen nog in de kinderschoenen stond) ter sprake komt: is televisie louter en alleen voor dom vermaak, of kan het ons onderwijzen, informeren en misschien zelfs inspireren? Deze zaken, die Murrow feilloos aan de kaak stelt in zijn afscheidstoespraak, zijn nog steeds (en steeds meer) pijnlijk actueel.

Eigenlijk zijn er twee namen die eruit springen wat betreft deze biopic. Ten eerste George Clooney, die een zeer sterke film in elkaar heeft geschreven en geregisseerd. In stijlvol zwart/wit – met prachtig schaduwspel – weet hij een mooie ambiance te creëren. Voor de beelden van McCarthy is gebruik gemaakt van archiefmateriaal dat op knappe wijze in het geheel is verwerkt. De hele film ademt de sfeer van de vroege jaren vijftig. Die sfeer wordt nog eens extra versterkt door een paar zwoele jazzintermezzo's en enkele TV-spotjes uit die tijd (mis vooral de commercial voor Kent sigaretten niet), wat het tijdsbeeld compleet maakt.

De tweede naam die meteen de aandacht op zich vestigt is die van David Strathairn. De man die we toch vooral kennen van degelijke bijrollen treedt hier letterlijk en figuurlijk in de schijnwerpers, en hoe! Met glad achterover gekamd haar, een sprekende kop en immer een sigaret tussen de vingers weet hij een dosis charisma op het scherm te toveren waar je u tegen zegt; absoluut een prestatie van Oscarformaat. Strathairn zet televisielegende Edward R. Murrow neer als een integer en intelligent man; goed geïnformeerd en prachtig articulerend legt hij met heldere argumenten en louter feiten haarfijn de zwakke punten van McCarthy en diens commissie bloot. Daarbij laat zijn blik in de camera er geen twijfel over bestaan dat deze man weet waar hij het over heeft. Murrows correcte en integere manier van journalistiek bedrijven is een ware verademing om te zien, vooral in deze tijd van televisiegeile interviewers en Teletubbie-journalistiek. Hulde aan David Strathairn!