Clean
Recensie

Clean (2022)

Inspirerend succesverhaal over een sterke en humoristische transvrouw en haar 'traumareinigingsbedrijf'.

in Recensies
Leestijd: 2 min 10 sec
Regie: Lachlan McLeod | Scenario: Sandra McLeod | Cast: Sandra Pankhurst | Speelduur: 92 minuten | Jaar: 2022

Na zijn missie om een gewone man beroemd te maken (Big in Japan), zet regisseur Lachlan McLeod zijn schijnwerpers op een minder vermakelijk fenomeen: 'trauma cleaning'. Oftewel: de grote schoonmaak na een ongeval, moord of zelfdoding. Geen leuk onderwerp, maar McLeod weet het te verpakken in een inspirerend verhaal over een oersterke transvrouw die haar leven ervoor gaf.

De grote ster van de film is Sandra Pankhurst. Haar levensverhaal bevat genoeg drama voor een hele film, maar de focus ligt daar niet op. Ze werd als jongetje geboren en direct ter adoptie afgestaan. Hij kwam terecht bij een gezin in een gewelddadige omgeving. Niet de beste start voor een kind dus. Later belandt ze als transvrouw in de prostitutie, een periode waar ze ook nare herinneringen aan heeft overgehouden.

Dit is niet waar Clean om draait, maar deze informatie is wel nuttig om Sandra nog meer te waarderen voor wie ze is en wat ze doet. Na alle persoonlijke ellende besluit ze een schoonmaakbedrijfje op te richten, gespecialiseerd in trauma cleaning. Het schoonmaken van plekken waar een ongeval, een moord of zelfmoord heeft plaatsgevonden, zodat de betrokken, rouwende, familie dat niet hoeft te doen.

Via interviews en 'fly on the wall'-beelden geeft McLeod een zo compleet mogelijke indruk van wat het beroep van trauma cleaning inhoudt. De heftige kanten, maar ook de leuke en waardevolle kanten. Ondanks het zware onderwerp is de documentaire soms verrassend licht. Dat komt grotendeels door Sandra's gevoel voor humor dat aanstekelijk werkt voor het team dat ze inmiddels aanstuurt.

Er wordt tijdens het werken echt wel gelachen, het familiegevoel binnen het bedrijf is duidelijk te zien. Daarnaast komen de schoonmakers ook bij mensen thuis om schoon te maken, omdat zij dat vanwege persoonlijke problemen niet kunnen of een oogje in het zeil nodig hebben. Hun werk wordt enorm gewaardeerd, dat blijkt.

Het familiegevoel wordt alleen maar sterker wanneer Sandra steeds zieker wordt. Doordat ze zichzelf in de eerste jaren niet beschermd heeft, leidt ze nu aan COPD. En toch blijft ze sterk, zelfs op haar ziekenhuisbed. Motiverende woorden blijven uit haar mond stromen, naast de humoristisch opmerkingen. Iedere uitspraak kan op een (insta)tegeltje.

Het succesverhaal dat McLeod brengt vraagt enerzijds om meer bekendheid en begrip voor het beroep van een trauma cleaner. Anderzijds geeft de film je ook een schop onder je kont. Ga niet bij de pakken neerzitten als alles in je leven tegen lijkt te zitten. Je kunt er echt nog wel een succes van maken. Sandra Pankhurst is daar een groot voorbeeld van.