Aanmodderfakker
Recensie

Aanmodderfakker (2014)

De grote winnaar bij de Gouden Kalveren is een heerlijk komisch-cynische kijk op het leven van een nietsnut, wiens leven op zijn kop wordt gezet door een zestienjarige oppas.

in Recensies
Leestijd: 3 min 24 sec
Regie: Michiel ten Horn | Cast: Gijs Naber (Thijs), Yannick van de Velde (Walter), Roos Wiltink (Lisa), Martijn Hillenius (Tim), Anniek Pheifer (Simone), e.a. | Speelduur: 97 minuten | Jaar: 2014

Michiel ten Horn debuteerde twee jaar geleden met zijn eerste lange speelfilm De Ontmaagding van Eva van End. Centraal hierin stond een sneu ongezien meisje in een ogenschijnlijk hecht gezin wier leven compleet op zijn kop werd gezet door de komst van een knappe Duitse uitwisselingsstudent. Met Eva was een boel mis en de irritant perfecte Veit miste nog net een aureooltje boven zijn hoofd. De komst van de jongen zorgde ervoor dat de rotte plekken van het gezin naar boven kwamen, maar ook dat Eva opbloeide. Ten Horn betoonde zich een begenadigd en genadeloos observant met een wrang gevoel voor humor dat deed denken aan het werk van Todd Solondz en Wes Anderson. De jonge filmmaker - afkomstig uit de animatiewereld en met een sterk gevoel voor beeldcompositie - wist zelfs in het buitenland de aandacht te trekken.

Net als bij Eva het geval was zorgt ook in Ten Horns tweede tragikomedie een buitenstaander voor een omslag in het leven van de hoofdpersoon. Eeuwige student Thijs heeft eigenlijk nooit meer gedaan dan een beetje aanklooien in het leven. Om hem heen worden gezinnetjes gesticht en carrièreladders beklommen, maar dertiger Thijs heeft naast de studie die maar niet opschiet een troosteloos baantje bij een mediagigant. Zelfs de sukkel van de afdeling streeft hem voorbij wanneer deze promotie maakt. Thijs is een moederskindje want ma haalt hem voortdurend uit de financiële sores. Bij zijn zus komt de lambal in contact met de veel jongere oppas Lisa. Terwijl Thijs zo lang mogelijk probeert een kleine jongen te blijven heeft Lisa haar hele toekomst al uitgestippeld. Hun werelden kunnen niet verder uiteenlopen, maar tussen Thijs en Lisa ontstaat een onweerstaanbare aantrekkingskracht.

Het is gevaarlijk om na slechts twee lemma’s op Ten Horns cv al thematiek aan te wijzen, maar de overeenkomsten tussen De Ontmaagding van Eva van End en diens opvolger, Gouden Kalfwinnaar Aanmodderfakker zijn frappant. Naast de nieuwkomer die levens onderuithaalt, zijn zowel Eva als Thijs anoniem en onopvallend. De wereld raast om ze heen, maar zelf zijn ze niet in beweging te krijgen. Soms heb je iets of iemand nodig om je wakker te schudden. Thijs vertegenwoordigt een generatie waar veel van ons wel feeling mee hebben. Een groep die met afgunst en afgrijzen kijkt naar soortgenoten die wél wat met hun leven doen. Tegelijkertijd is het een groep die zo veel mogelijk probeert de autonomie te bewaren door zich nergens en vooral aan niemand vast te willen klampen. Thijs’ huisgenoot lijkt uit dezelfde mal te zijn gestanst, maar zelfs de langharige onverzorgde Walter haalt het opeens in zijn kop om zijn studie af te gaan maken en verliefd te worden. Thijs raakt langzaam maar zeker steeds verder achterop.

Ten Horn werkte wederom samen met scenariste Anne Barnhoorn, die een Gouden Kalf voor haar scenario van Aanmodderfakker op haar schoorsteenmantel mocht bijzetten. Wederom blijkt dit een gouden combinatie. Ten Horns sterke gevoel voor beeldvoering dat cynisme combineert met sarcasme past uitstekend bij Barnhoorns scherpe observaties en treffende karakteruitwerkingen. Er zit een duidelijk stijgende lijn in de verhaalopbouw, maar halverwege kent Aanmodderfakker een klein dipje. Alles wat er over Thijs te zeggen valt, is wel uitgesproken en de scènes die dit er nog maar eens in moeten wrijven dralen te veel. Lang duurt dit inkakmoment gelukkig niet. Hoofdrolspeler Gijs Naber, die eveneens in de prijzen viel in Utrecht, laat maar weer eens zien dat hij één van de grote talenten van de hedendaagse vaderlandse cinema is die - in tegenstelling tot sommige schreeuwerige concullega’s - niet te koop loopt met zijn kunnen en looks, maar gewoon knettergoed zijn personage weet te treffen. Het niveau van Eva van End wordt hier niet geëvenaard, al scheelt het weinig. Dit dagboek van een verloren generatie zal zelfs voor de grootste carrièretijger herkenbare momenten opleveren. Al is het maar omdat we allemaal die geweldig nutteloze truc met die theepot willen nadoen!