Joe
Recensie

Joe (2013)

Nicolas Cage op de McConaughey-toer in David Gordon Greens broeierige Texaanse drama.

in Recensies
Leestijd: 3 min 2 sec
Regie: David Gordon Green | Cast: Nicolas Cage (Joe), Tye Sheridan (Gary), Gary Poulter (Wade), Ronnie Gene Blevins (Willie-Russell), Adrienne Mishler (Connie), e.a. | Speelduur: 113 minuten | Jaar: 2013

David Gordon Green is een filmmaker die zich tot dusver steeds op een van twee uitersten heeft begeven. Hoewel de kleinschalige onafhankelijke drama’s uit het begin van zijn carrière over het algemeen goed werden ontvangen, bleven ze teveel onder de radar om Greens naamsbekendheid te vergroten. Daarna volgde een plotselinge overstap naar melige studiokomedies als Pineapple Express, Your Highness en The Sitter die - zij het met de juiste instelling - nog wel te verteren waren, maar bij de critici een stuk minder in de smaak vielen. De regisseur heeft er klaarblijkelijk van geleerd, aangezien hij met zijn laatste film de weg naar zijn onafhankelijke wortels volledig terug lijkt te hebben gevonden.

Evenals het vorig jaar verschenen Prince Avalanche speelt Greens nieuwste zich af in de bosrijke omgeving van zuidelijk Amerika. Waar in die film de verhouding tussen komedie en drama nog ergens in het midden lag, slaat de verhouding dit keer volledig door naar de donkere kant. De toon wordt al gelijk gezet in de openingsscène waarin de vijftienjarige Gary zijn laveloze vader enig verstand probeert bij te praten, maar dat met een ferme tik in het gezicht moet bekopen. Het gezin reist al jaren door het land op de vlucht voor vaders schuldeisers, en de rol van kostwinner is op de jonge schouders van zoon Gary komen te vallen. Per toeval kruist zijn pad met dat van Joe, een ex-gedetineerde met een dubieus handeltje in het vergiftigen van bomen die rijp zijn om gekapt te worden. Joe biedt de jongen en baan aan en neemt hem onder zijn hoede, maar lijkt zelf ook nog met een paar innerlijke demonen te worstelen.

Met een dergelijke setting, het uitgangspunt rondom een onwaarschijnlijk rolmodel en de aanwezigheid van Tye Sheridan, ligt de associatie met Jeff Nichols’ Mud al gauw voor de hand. De analogie valt echter nog verder door te trekken in de zin dat die film Matthew McConaugheys acteerkunsten weer definitief op de kaart wist te zetten. Of er voor Nicolas Cage, die al tijden nodig toe is aan een comeback, eenzelfde wederopstanding in het verschiet ligt, valt te betwijfelen, maar dat neemt niet weg dat hij in Joe zonder twijfel zijn meest genuanceerde rol in jaren neerzet. Cage wordt bijgestaan door een wederom fenomenale Sheridan, die nog maar eens onderstreept dat we hier met een enorm aanstormend talent te maken hebben. Daarnaast maakte Green veel gebruik van amateurs. De dakloze Gary Poulter steekt er als angstaanjagende en inslechte vader Wade direct bovenuit. De wetenschap dat Poulter enkele maanden na de opnames kwam te overlijden maakt zijn optreden nog indrukwekkender.

Hoewel de vergelijking met het eerdergenoemde Mud makkelijk gemaakt is, beschikt Joe met zijn donkere toon en realistische benadering over voldoende kwaliteiten om zich te onderscheiden. Helaas is Greens film echter niet op alle vlakken even overtuigend. Zo is de karakteruitdieping van het titelpersonage enigszins onbevredigend en slaat Green soms wel erg ver door in de zwaarmoedige toon van het verhaal. Met alle ellende die opeengestapeld wordt, is enige relativering tussendoor wel prettig, maar met slechts een scène waarin Cage zijn jonge metgezel vrouwenadvies mee probeert te geven, blijft de luchtigheid wel erg beperkt. Desalniettemin weet Green een broeierig drama af te leveren met als kers op de taart eindelijk weer eens een noemenswaardige rol voor Cage. Een vluchtige blik op zijn toekomstige projecten doet vermoeden dat het een comeback van korte duur betreft, maar het mag duidelijk zijn dat de man nog niet volledig afgeschreven is.