Dummy Jim
Recensie

Dummy Jim (2013)

Charmante en creatieve interpretatie van het verhaal van de Schot James Duthie die met zijn fiets van Schotland naar de poolcirkel fietste.

in Recensies
Leestijd: 2 min 24 sec
Regie: Matt Hulse | Cast: Samuel Dore (Dummy Jim), Marie Denarnaud (Monique), e.a. | Speelduur: 90 minuten | Jaar: 2013

Begin jaren vijftig ondernam de dove Schot James Duthie een bizarre en bovenal dappere solo-onderneming. Hij had het plan opgevat om op zijn tweewieler een tocht te maken naar Marokko. Helemaal volgens plan verliep de reis niet. Duthie nam een afslag en besloot naar het noorden af te buigen. Na Parijs leidde de route via België en Nederland naar het noorden van Scandinavië. Duthie, die de bijnaam Dummy Jim had, legde zijn reis minutieus vast en bracht het uit in boekvorm onder de eenvoudige doch treffende titel I Cycled into the Arctic Circle.

De experimentele Britse kunstenaar en filmmaker Matt Hulse kreeg van zijn moeder Duthies boek cadeau vanonder de kerstboom en raakte gefascineerd door Duthies sportieve prestatie. Samen met de eveneens dove acteur Samuel Dore besloot hij de fietstocht van Duthie, die ruim zesduizend kilometer lang was, nog eens dunnetjes over te doen. Naar verluidt heeft Hulse twaalf jaar gewerkt aan de ontwikkeling en opnamen van zijn tweede speelfilm. In Hulses vrij interpretatie wordt er in Schotland flink meegeleefd met Dummy Jim en zijn plannen. Zo vertellen schoolkinderen om de beurt over Duthies avonturen en is het thuisfront bezig met het breien van een trui voor als Jim weer heelhuids terugkomt op Schotse bodem.

Dummy Jim houdt het midden tussen een documentaire en een biopic. Dit alles wordt ondersteund met een stemmige soundtrack en een charmant poëtische ondertoon. Om de reconstructie van het fietsavontuur van Duthie verder te omkleden maakte Hulse gebruik van oude video-opnames van Duthie zelf en archiefmateriaal beschikbaar gesteld door ons eigen filminstituut EYE. Het levert een speels en intrigerend portret op dat nog het meeste weg heeft van een collage samengesteld uit de vele indrukken die Duthie tijdens zijn reis heeft opgedaan. Naast de eenzame fietstocht, met allerlei mankementen zoals een defecte bagagedrager en obstakels als heftige weersomstandigheden, ligt de nadruk sterk op de vele ontmoetingen die Dummy Jim heeft.

Dummy Jim, door hoofdrolspeler Dore van een voice-over voorzien, is ook voor doven prima te volgen, omdat hij namelijk in zijn geheel ondertiteld wordt. Ondanks de creatieve aanpak, waarbij de vele disciplines van Hulse tot hun recht komen, boet de impact ervan op den duur wat aan kracht in. De beeldcollage wordt vaak in splitscreens opgedeeld. Het is dan lastig de aandacht te verdelen, vooral als dit anderhalf uur duurt. Hulse onderschrijft zijn poëtische bedoelingen door zich te bedienen van clichés als ‘je kunt een veld niet in je gedachten omploegen’ en ‘hij die geen fouten maakt, maakt helemaal niets’. Deze gedachten zijn ongetwijfeld waarheden als koeien, maar slaan als een tang op een varken omdat ze op van alles van toepassing kunnen zijn. Ondanks de wat gekunstelde narratieve aanpak redt Dummy Jim het vanwege de ongebreidelde charme en eigenheid die Hulse en zijn hoofdrolspeler weten op te roepen.