Recensie

Season of the Witch (2011)

De balans op het cv van Nicolas Cage tussen goede en slechte films begint steeds meer door te slaan naar de laatste categorie.

in Recensies
Leestijd: 5 min
Regie: Dominic Sena | Cast: Nicolas Cage (Behmen), Ron Perlman (Felson), Stephen Campbell Moore (Debelzaq), Robert Sheehan (Kay), Claire Foy (Anna), e.a. | Speelduur: 95 minuten | Jaar: 2011

Op internet is een grappig filmpje te vinden waarin de hoofdrol is weggelegd voor de agent van Nicolas Cage. Permanent aan de telefoon hangend met zijn cliënt probeert hij de acteur aan zijn verstand te brengen dat hij nu toch echt wat selectiever moet worden in zijn filmkeuze. Maar de goede bedoelingen ten spijt reageert de (goed geïmiteerde) stem aan de andere kant van de lijn vervolgens weer dolenthousiast op elk script dat de agent opnoemt, ongeacht de onzinnigheid, politieke incorrectheid of volkomen zinloosheid ervan. Het filmpje gaat uit van de periode tussen The Wicker Man en The Sorcerer’s Apprentice en is inmiddels alweer de nodige maanden oud, maar het leidt geen twijfel dat als het vandaag de dag zou zijn gemaakt, Season of the Witch een van de genoemde filmtitels zou zijn geweest om de slechte smaak van Cage te illustreren.

Season of the Witch is een fantasy/horror/avonturenfilm gesitueerd in de Middeleeuwen, waarin gepoogd is drie bekende Middeleeuwse thema’s aan elkaar te knopen: de kruistochten, de heksenvervolging en de Zwarte Dood. In plaats van de twee kruisridders Behmen en Felson te introduceren ná hun tijd in het Heilige Land (zodat er nog enig mysterie over hun verleden zou bestaan) valt de film er middenin en krijgen we enkele korte impressies te zien van de diverse veldslagen waar de twee bij betrokken waren. Opvallend genoeg zien deze er allemaal exact hetzelfde uit en zijn paarden, belegeringstuigen of strategieën nergens te bekennen: steeds twee legers in de woestijn die frontaal op elkaar botsen.

In zowat elk geschiedenisboek over de kruistochten valt te lezen dat deze periode een van de gruwelijkste uit de westerse geschiedenis was, maar onze twee hoofdrolspelers hebben dat blijkbaar niet echt gemerkt. Pas als een van hen per ongeluk een onschuldige doodt (moeilijk voor te stellen dat dit na een jarenlange strijd pas de eerste keer is), komen ze tot inkeer en deserteren direct. Maar aan de christelijke kerk ontsnappen in een Middeleeuws Europa is natuurlijk onbegonnen werk en dus worden de twee al snel weer opgepakt en krijgen ze een taak om hun schuld weg te wassen: een van hekserij beticht meisje escorteren naar een klooster waar ze berecht zal worden. Zij zou er namelijk hoogstpersoonlijk voor verantwoordelijk zijn dat het halve continent geplaagd wordt door de pest.

Dit uitgangspunt zou best kunnen resulteren in een boeiende film, omdat het iets zegt over hoe de kerk in de Middeleeuwen zowel op grote als op kleine schaal de dienst uitmaakte. Een getraumatiseerde hoofdpersoon die zijn geloof in God heeft verloren, past daar prima bij. Het is lastig om zo’n gegeven niet te laten uitmonden in een banale film, maar het heeft zeker potentie. Season of the Witch slaat de plank echter behoorlijk mis. Zo heeft Behmen enkele keren last van traumatische dromen (niets anders dan hergebruik van beelden uit de eerste tien minuten), maar nooit is dat ook maar enigszins aan hem af te zien; op elke situatie reageert hij rustig en rationeel. En wanneer hem wordt gevraagd of hij God en de kerk dient, geeft hij antwoord klaar te zijn met de kerk en zwijgt verder. Kortom: van een religieus conflict is geen enkele sprake.

Om het al dan niet behekste meisje (voor het antwoord kun je terecht bij de trailer of de proloog) te escorteren, vormen Behmen en Felson een groep met een priester, een ridder, een gids en een misdienaar. Een veel te grote groep uiteraard om een meisje in een kooi van A naar B te krijgen, dus ligt het voor de hand dat de reis enkele slachtoffers zal eisen. Aangezien het als kijker lastig om te sympathiseren met niet-uitgediepte personages wier aanwezigheid niet eens vereist is, komen deze sterfgevalletjes over als verplichte nummers om de tijd te vullen. Ondertussen laat de film de mogelijkheid tot onderlinge conflicten juist volledig liggen. Want hoewel Behmen de kerk de rug heeft toegekeerd, komt hij nauwelijks in aanvaring met de betweterige priester. Een gemiste kans, maar het is op dit punt al wel duidelijk dat de film over religie niets te zeggen heeft.

Erg vaak lijkt het erop dat de makers niet goed wisten wat voor film ze voor ogen stond, waardoor hij vaak tussen wal en schip valt. Voor een horrorfilm is Season of the Witch simpelweg niet eng genoeg (de spannendste scène is zowaar die waarin het reizende gezelschap een krakkemikkige hangbrug over een ravijn oversteekt), voor een vlotte actiefilm is er veel te weinig onbekommerde lol (een handjevol opmerkingen door Ron Perlman zal misschien voor een glimlach zorgen, maar daar blijft het wel bij) en zelfs als Middeleeuws avontuur redt de film het niet: te weinig bloed, te weinig cynisme, te weinig ruwheid. Interessant is dat de op een aantal punten vergelijkbare recente film Black Death (die ondanks een grote rol van Carice van Houten de Nederlandse bioscopen niet haalde) juist op alle bovenstaande punten wel scoorde en ondertussen nog iets wezenlijks wist te zeggen over religieus fundamentalisme.

Season of the Witch is als film niet zozeer slecht over de gehele linie (zoals bijvoorbeeld The Tourist onlangs) maar wel een titel die geregeerd wordt door ondermaatsheid. De film wordt nooit spannend, de personages worden niet of nauwelijks uitgediept en de zouteloze dialogen blijven steken in clichématige opmerkingen. In het eerder genoemde filmpje wordt het acteertalent van Nicolas Cage nooit ter discussie gesteld. Dat staat immers buiten kijf; het draait om zijn slechte filmkeuze. Season of the Witch is daar weer een mooi voorbeeld van: Cage doet het best aardig in zijn hoofdrol (zij het met een stuk minder charme of humor dan we van hem gewend zijn) maar uiteindelijk prijken toch weer zijn naam en beeltenis dominant op de poster van een slechte film. Op die manier wordt Cage langzaam maar zeker het lachertje van Hollywood. Hoog tijd dat zijn agent ingrijpt!