Recensie

An Ocean Story (2019)

Een vakantievideo vermomd als prekerige documentaire.

in Recensies
Leestijd: 3 min 54 sec
Regie: Sander van Weert | Speelduur: 70 minuten | Jaar: 2019

Een situatie die iedereen weleens zal hebben meegemaakt: op een feestje raak je aan de praat met iemand die enkel dingen zegt waar je het mee eens bent, maar toch kun je hem niet uitstaan. Waarschijnlijk omdat hij louter open deuren intrapt, maar wel alles presenteert alsof hij de eerste is met deze wereldveranderende openbaringen. Of mogelijk omdat in elke zin iets te vaak het woord 'ik' te horen is. Oftewel: iemand die mogelijk wel het hart op de juiste plaats heeft, maar wiens idealisme er vooral lijkt te zijn om zichzelf te verkopen. De documentaire An Ocean Story is het filmequivalent van deze persoon.

De documentaire is nog maar nauwelijks begonnen of de maker begint al in voice-over uit te weiden over zichzelf, zijn dochtertje en welke wereld hij haar wil nalaten. De ecologische staat van de wereld lijkt daarmee eerder een vervelend obstakel dat even moet worden verholpen zodat zijn dochtertje er later geen last van ondervindt, in plaats van een grote humane ramp die voor miljoenen doden kan zorgen. An Ocean Story is zijn grote bijdrage aan de oplossing van de ecologische problemen waar oceanen mee kampen. Een clubje idealistische filmmakers reist naar Mexico, om daar tijdens het World Ocean Summit te spreken met politici, klimaatwetenschappers en mensen uit het bedrijfsleven, evenals aandacht te schenken aan enkele lokale initiatieven. Toch wekken de beelden vaak meer de indruk van een leuke zonvakantie die slechts af en toe serieus wordt.

Aanvankelijk lijken die beelden nog enigszins een doel te dienen. De Mexicaanse stranden bij de hotels en resorts liggen er namelijk prachtig bij, maar dat blijkt enkel zo te zijn omdat die elke ochtend door het personeel worden schoongeveegd. Niet ver daarvandaan liggen de echte puinhopen die bezoekers hebben achtergelaten of de troep die is aangespoeld. Op die manier is het probleem buiten het zicht van de toeristen en lijkt het allemaal lang zo erg niet met de vervuiling van stranden en oceanen. Maar bij die oppervlakkige 'onthulling' blijft het, waarna het punt er nog enkele keren wordt ingehamerd en iemand op een zeker moment zelfs letterlijk opmerkt: "Kijk, hier ligt ook rommel." Het is een beetje zoals een documentaire maken over de problemen van de gaswinning in Groningen, maar vooral klagen over scheurtjes in muren.

Voor een documentaire die slechts zeventig minuten duurt, is het opvallend hoeveel zinloze opvulling erin zit. Zo lijkt de making-of er een beetje in te zijn geglipt. Regelmatig zijn er verhaaltjes over hoe de filmmakers ergens zijn gekomen, wat ze gaan doen en wat het punt is. Begin gewoon met de informatie! Wanneer de documentaireploeg iemand in Mexico gaat bezoeken, krijgen we te horen dat daar een autorit van negen uur aan voorafgaat. Was het vermelden daarvan nou echt nodig? Wanneer ging deze documentaire over oceaanvervuiling ineens over in een reisverslag? Eenmaal ter plaatse wordt de kennismaking met deze persoon uitgebreid in beeld gebracht. Waarschijnlijk geënsceneerd, want het lijkt niet aannemelijk dat ze direct met een draaiende camera kwamen aanlopen. Maar zelfs al is het honderd procent echt, dan nog voegen dergelijke begroetingen niets toe. De effectiviteit van de conversatie gewoon beginnen 'in medias res', lijkt de makers onbekend.

De kunstmatigheid strekt zich verder uit door de gehele documentaire in het Engels te houden. Dus ook al is het clubje filmmakers grotendeels Nederlands, iedereen blijft consequent in steenkolenengels tegen elkaar acteren hoe geschokt ze zijn over de troep die ze op een strand aantreffen. Zelfs wanneer enkele prominente Nederlanders aan het woord komen, gebeurt dat ook in het Engels. Het idee lijkt te zijn om een documentaire te maken met internationaal appeal, maar ondertussen wordt wel regelmatig borstkloppend verwezen naar Nederland. Maak die documentaire dan ook gewoon voor Nederlanders! Maar goed, dankzij het Engels kan men nu wereldwijd de verkapte reclamespot voor Dopper aanhoren, die zich handig in deze documentaire heeft genesteld.

An Ocean Story is bedoeld als activerende documentaire à la An Inconvenient Truth (op de poster wordt het synoniemenspelletje gespeeld door te spreken van 'a harsh reality'), maar lijkt te vergeten dat het niet langer 2006 is. Dat de wereld grote milieuproblemen heeft die heel snel moeten worden aangepakt, hoef je niet meer uit te leggen. Of vooruit, de eerste vijf minuten misschien, bij wijze van samenvatting voor eenieder die de afgelopen tien jaar onder een steen heeft geleefd. Maar daarna kun je gewoon verder met wat er momenteel aan kan worden gedaan. De documentaire wordt dan ook sporadisch interessant wanneer wordt gekeken naar zakelijke oplossingen voor ecologische problemen. Daarmee zou makkelijk een volledige documentaire kunnen worden gevuld, maar helaas wordt een hoop tijd verspild aan het uitgebreid opdissen van de huidige oceaanproblemen die iedereen al lang kent.