Mr. Nobody
Recensie

Mr. Nobody (2009)

Net als de hoofdpersoon kiest de regisseur ervoor niet te kiezen, met de nodige rommel tot gevolg.

in Recensies
Leestijd: 2 min 54 sec
Regie: Jaco Van Dormael | Cast: Jared Leto (Nemo Nobody), Toby Regbo (Nemo Noboby, zestien jaar oud), Diane Kruger (Anna), Sarah Polley (Elise), Linh-Dan Pham (Jean), Rhys Ifans (Nemo’s vader), Natasha Little (Nemo’s moeder), e.a. | Speelduur: 128 minuten | Jaar: 2010

In 2092 is de 117-jarige Nemo Nobody de oudste mens op aarde. Hij is tevens de laatste sterfelijke persoon, aangezien de wetenschap inmiddels zo vergevorderd is dat mensen eeuwig kunnen blijven leven (over het onwerkelijke idee dat schijnbaar iedereen daar gebruik van kan en wil maken, zullen we maar niet te veel uitweiden). Nemo trekt de aandacht van een journalist die hem vraagt zijn levensverhaal te vertellen. De oude mopperpot heeft daar aanvankelijk weinig zin in, maar gaat uiteindelijk toch overstag. Zijn verhaal blijkt echter vol tegenstrijdigheden te zitten: de ene minuut vertelt Nemo hoe hij getrouwd was en kinderen had, maar later blijkt de vrouw in kwestie al op jonge leeftijd te zijn overleden en zijn die kinderen nooit geboren. De scène waarmee de film opent toont zelfs hoe Nemo op 35-jarige leeftijd op twee verschillende manieren aan zijn einde is gekomen.

Tussen de vertellingen door krijgt de kijker de verschillende versies van Nemo’s verleden te zien en wordt al snel duidelijk dat de onwaarschijnlijkheden voortkomen uit een ingrijpende beslissing die Nemo in zijn jeugd moest maken. Als tienjarige werd hij geconfronteerd met de scheiding van zijn ouders en gedwongen te kiezen tussen bij zijn vader in Engeland blijven wonen of met zijn moeder meeverhuizen naar de Verenigde Staten. Het besef dat een gemaakte beslissing onomkeerbaar is en tot een andere levensloop leidt dan wanneer het alternatief was gekozen, deed Nemo voor geen van beide opties kiezen. Of koos hij juist voor allebei? De film toont namelijk tal van alternatieve levens waarvan niet gezegd kan worden welke de echte is. Als er al zoiets is.

Vreemd genoeg lijkt Nemo onbewust te kunnen schakelen tussen de grote hoeveelheid verschillende levens die gepresenteerd worden. De betekenis hiervan wordt echter nooit toegelicht en dat geldt voor meer zaken. Het is tekenend voor de film, waarin het centraal staande mysterie in het eerste half uur vrij helder uiteengezet wordt, maar vervolgens nauwelijks dieper wordt verklaard of de ruimte krijgt zich te ontwikkelen. Doordat het mysterie naar verwachting wordt afgewikkeld, blijven spanning of verrassingen achterwege. Daarmee wordt snel duidelijk waar de film de mist ingaat: hoe langer hij duurt, des te leger wordt het verhaal. De onbegrijpelijkheid van het plot is nog te vergeven (al is de uiteindelijke verklaring ook niet erg bevredigend), maar met het gebrek aan richting laat de film een flinke steek vallen.

Het is een mooi stukje ironie dat in een film waarin het maken van keuzes en de onomkeerbaarheid daarvan tot thema is verheven, de schrijver en regisseur zelf alle belangrijke beslissingen uit de weg lijkt te zijn gegaan. Leuk, maar de film wordt er bepaald niet beter op: Jaco Van Dormael lijkt simpelweg maar alles in de film te hebben gestopt wat hem interesseerde, zonder daarbij enige noodzakelijkheid te eisen. Erg spijtig, want Mr. Nobody beschikt over een handvol scènes die dicht tegen de perfectie aanschurken en zelfs de suggestie wekken dat de film een tijdloos meesterwerk is. Helaas zijn er minstens zoveel scènes die de film in herhaling laten vallen en de boel ophouden. Wat overblijft is een film die moeilijk in een hokje te stoppen is en het in zich heeft om uit te groeien tot een culthit, maar waarschijnlijk meer mensen zal irriteren dan vermaken.