Regie: Darius Marder | Scenario: Darius Marder | Cast: Riz Ahmed (Ruben), Olivia Cooke (Lou), Paul Raci (Joe), Mathieu Almaric (Richard Berger), e.a. | Speelduur: 120 minuten | Jaar: 2019

Het verliezen van één van je zintuigen moet een beangstigende en vreselijke ervaring zijn. Er bestaan allerlei manieren waarop je als bezitter van alle nog werkende zintuigen een beeld kunt krijgen van hoe het moet zijn om blind of doof te zijn. Zo kun je eten in het donker in Amsterdam en bestaat er een museum in Nijmegen speciaal voor mensen die willen ervaren hoe het is om blind te zijn. Maar hoe is het om doof te zijn of nog erger: hoe is het voor een muzikant om doof te worden?

Het bekendste verhaal van een dove musicus is natuurlijk dat van Ludwig van Beethoven. De Duitse componist kreeg al op vrij vroege leeftijd gehoorproblemen door een fysiologische afwijking en ernstig oorsuizen. Hij heeft dus nog enigszins kunnen wennen aan zijn gehoorverlies omdat het proces geleidelijk verliep. Hij hoorde op den duur in zijn hoofd hoe de noten van zijn composities klonken. Van Beethoven haalde allerlei trucs uit om nog zo lang mogelijk te kunnen horen. Hij was halverwege de veertig toen hij compleet doof was.

Voor Ruben, de drummer van de heavymetalband die hij met zijn geliefde Lou vormt, is het een ander verhaal. Daar dient het probleem zich plotsklaps aan. De muzikant kampte jaren met een heroïneverslaving en is al vier jaar clean als hij opeens probleem met zijn gehoor krijgt. Voor een optreden staat hij met zijn crew de merchandise uit te pakken als hij opeens een harde piep hoort en al het geluid om hem heen dof wordt. Met moeite weet de drummer zijn optreden af te maken en moet hij accepteren dat hij een ernstig probleem heeft. Ruben moet een immens bedrag bij elkaar zien te krijgen voor een operatie en zelfs als hij hierin slaagt dan zal zijn gehoor nooit meer worden wat het was.

De Amazonproductie Sound of Metal is een aangrijpend drama dat zich onderscheidt van veel soortgelijke verhalen door de bijzondere aanpak. Regisseur Darius Marder, die we nog kennen van The Place Beyond the Pines, probeert namelijk over te brengen hoe het moet zijn om je gehoor te verliezen. We horen op momenten letterlijk wat Ruben hoort (of eigenlijk niet hoort). Het is voor de man onmogelijk om nog een normaal gesprek te voeren en zelfs de hulpmiddelen die hij krijgt aangeboden klinken buitengewoon vreemd. Blikkerig, afstandelijk en vervreemdend. Ondertussen sluit hij zich aan bij een op christelijke leest gestoelde liefdadigheidsclub die Ruben leert om te gaan met zijn doofheid en hem gebarentaal leert.

Acteur en rapper Riz Ahmed leerde voor zijn hoofdrol niet alleen drummen maar ook gebarentaal. De inspanningen die hij leverde om zich te vereenzelvigen met zijn personage hebben hun vruchten afgeworpen. De gehoorproblemen van Ruben trekken een zware wissel op de relatie met Lou. Zijn vriendin probeert hem zo goed mogelijk te helpen, maar tobt ook met zijn immense stemmingswisselingen en woedeaanvallen. Juist het vervolmaken van hun tour zou kunnen helpen met het bij elkaar scharrelen van het geld dat nodig is voor de operatie.

Sound of Metal is buitengewoon intrigerend; juist omdat hij meer doet dan alleen het aanspreken van het voorstellingsvermogen van de kijker. Je wordt ondergedompeld in Rubens belevingswereld. De trucjes die Marder hiervoor uit de kast trekt zijn functioneel en geen geforceerde poging om interessant te doen. Hoofdrolspeler Ahmed en tegenspeler Olivia Cooke hebben een interessante dynamiek die vaak wordt gedreven door wanhoop en onmacht. Dit wordt nog eens extra dik aangezet in de afsluitende akte wanneer Fransman Matthieu Almaric zijn opwachting maakt als Lous vader. En laat Almaric nou ook hebben geacteerd in een krachtig drama met soortgelijke thematiek. In The Diving Bell and the Butterfly liet hij ons meemaken hoe het moet zijn om vrijwel volledig verlamd te zijn.

Sound of Metal is vanaf 4 december te zien bij Amazon Prime Video.